'ಶೋಲೆ'ಗೆ 50 ವರ್ಷ; 3 ಕೋಟಿ ಬಜೆಟ್, 35 ಕೋಟಿ ಗಳಿಕೆ, 5 ವರ್ಷ ಪ್ರದರ್ಶನ; 'ಶೋಲೆ' ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ ಇತಿಹಾಸ

ಭಾರತೀಯ ಚಿತ್ರರಂಗದ ದಿಕ್ಕನ್ನೇ ಬದಲಿಸಿದ, ಕರ್ನಾಟಕದ ರಾಮನಗರದ ನೆಲದಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರೀಕರಿಸಿ ಇತಿಹಾಸ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ 'ಶೋಲೆ' ಸಿನಿಮಾ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗಿ ಇಂದಿಗೆ ಬರೋಬ್ಬರಿ 50 ವರ್ಷ. 1975ರ ಆಗಸ್ಟ್ 15ರಂದು ತೆರೆಕಂಡ ಈ ಕಲ್ಟ್ ಕ್ಲಾಸಿಕ್, ಅಮಿತಾಭ್ ಬಚ್ಚನ್, ಧರ್ಮೇಂದ್ರ, ಅಮ್ಜದ್ ಖಾನ್, ಸಂಜೀವ್ ಕುಮಾರ್ ಮತ್ತು ಹೇಮಾ ಮಾಲಿನಿಯಂತಹ ದಿಗ್ಗಜರ ವೃತ್ತಿಜೀವನಕ್ಕೆ ಹೊಸ ತಿರುವು ನೀಡಿತು. ಆದರೆ, ಈ ಸಿನಿಮಾದ ನಿಜವಾದ ಕ್ಲೈಮ್ಯಾಕ್ಸ್, ಅದರ ಪಾತ್ರಗಳ ಆಯ್ಕೆಯ ಹಿಂದಿನ ನಾಟಕೀಯತೆ ಮತ್ತು ಸೋಲಿನಿಂದ ಗೆಲುವಿನತ್ತ ಸಾಗಿದ ಅದರ ರೋಚಕ ಪಯಣದ ಕಥೆ ಇಂದಿಗೂ ಹಲವರಿಗೆ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ.

ಸೆನ್ಸಾರ್ ಕತ್ತರಿ ಬಿದ್ದ ಆ ನಿಜವಾದ ಕ್ಲೈಮ್ಯಾಕ್ಸ್!

'ಶೋಲೆ' ಬಿಡುಗಡೆಯಾದಾಗ ದೇಶದಲ್ಲಿ ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ಕರಿನೆರಳು ಆವರಿಸಿತ್ತು. ಸೆನ್ಸಾರ್ ಮಂಡಳಿಯ ನಿಯಮಗಳು ಅತ್ಯಂತ ಕಠಿಣವಾಗಿದ್ದವು. ಚಿತ್ರದ ಮೂಲ ಕ್ಲೈಮ್ಯಾಕ್ಸ್ನಲ್ಲಿ, ತನ್ನ ಕುಟುಂಬವನ್ನು ಬಲಿ ಪಡೆದ ಗಬ್ಬರ್ನನ್ನು ಠಾಕೂರ್ ಬಲದೇವ್ ಸಿಂಗ್ ತನ್ನ ಕಬ್ಬಿಣದ ಮೊಳೆಗಳಿರುವ ಬೂಟುಗಳಿಂದ ತುಳಿದು ಕೊಂದು ಸೇಡು ತೀರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ.

 ಆದರೆ, "ಮಾಜಿ ಪೊಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಯೊಬ್ಬರು ಕಾನೂನನ್ನು ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಂಡು ಇಷ್ಟು ಕ್ರೂರವಾಗಿ ಕೊಲ್ಲುವುದು ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ತಪ್ಪು ಸಂದೇಶ ನೀಡುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಸೆನ್ಸಾರ್ ಮಂಡಳಿ ಆಕ್ಷೇಪ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿತು. ಹೀಗಾಗಿ, ರಮೇಶ್ ಸಿಪ್ಪಿ ಅವರು ಕ್ಲೈಮ್ಯಾಕ್ಸ್ ಅನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿ, ಠಾಕೂರ್ ಗಬ್ಬರ್ನನ್ನು ಪೊಲೀಸರಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಸುವಂತೆ ಮರುಚಿತ್ರೀಕರಿಸಬೇಕಾಯಿತು. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ಚಿತ್ರದ ಮೂಲ, ಕತ್ತರಿಯಾಗದ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಕೆಲವು ಚಲನಚಿತ್ರೋತ್ಸವಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗಿದೆ.

ರಾಮನಗರದಲ್ಲಿ ಸೃಷ್ಟಿಯಾದ 'ರಾಮಗಢ'

ಡಕಾಯಿತರ ಕಥೆಯೆಂದಾಕ್ಷಣ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಚಂಬಲ್ ಕಣಿವೆ ನೆನಪಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ, ರಮೇಶ್ ಸಿಪ್ಪಿ ಅವರಿಗೆ ಹೊಸತನದ ಹುಡುಕಾಟವಿತ್ತು. ಅವರ ಕಲಾ ನಿರ್ದೇಶಕರು ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಸಂಚರಿಸಿ, ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ರಾಮನಗರದ ರಾಮದೇವರ ಬೆಟ್ಟವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದರು. ಚಿತ್ರಕ್ಕಾಗಿ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ರಸ್ತೆ ನಿರ್ಮಿಸಿ, ಠಾಕೂರ್ನ ಮನೆ, ನೀರಿನ ಟ್ಯಾಂಕ್, ಮಸೀದಿ ಸೇರಿದಂತೆ 'ರಾಮಗಢ' ಎಂಬ ಒಂದು ಪರಿಪೂರ್ಣ ಗ್ರಾಮವನ್ನೇ ಸೃಷ್ಟಿಸಲಾಯಿತು. ಸುಮಾರು ಎರಡೂವರೆ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಡೆದ ಈ ಸುದೀರ್ಘ ಚಿತ್ರೀಕರಣವು, ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರಿಗೆ ಉದ್ಯೋಗ ನೀಡಿ, ಅವರನ್ನು ಚಿತ್ರದ ಸಹ ಕಲಾವಿದರಾಗಿಯೂ ಮಾಡಿದ್ದು ವಿಶೇಷ.

ಪಾತ್ರಗಳ ಆಯ್ಕೆಯ ಹಿಂದಿನ ರೋಚಕ ಕಥೆ

'ಶೋಲೆ' ಚಿತ್ರದ ಪಾತ್ರವರ್ಗದ ಆಯ್ಕೆಯೇ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಸಿನಿಮಾ ಆಗುವಷ್ಟು ನಾಟಕೀಯವಾಗಿತ್ತು:ಈ ಪಾತ್ರಕ್ಕೆ ಮೊದಲ ಆಯ್ಕೆ ಡ್ಯಾನಿ ಡೆನ್ಝೊಂಗ್ಪಾ. ಆದರೆ ಅವರು 'ಧರ್ಮಾತ್ಮ' ಚಿತ್ರಕ್ಕಾಗಿ ವಿದೇಶಕ್ಕೆ ಹೋಗಿದ್ದರಿಂದ, ರಂಗಭೂಮಿ ಕಲಾವಿದರಾಗಿದ್ದ ಅಮ್ಜದ್ ಖಾನ್ಗೆ ಈ ಪಾತ್ರ ಸಿಕ್ಕಿತು.

ದಿಗ್ಗಜ ನಟರಾದ ದಿಲೀಪ್ ಕುಮಾರ್ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣ್ ಈ ಪಾತ್ರವನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದ್ದರು. ನಂತರ ಧರ್ಮೇಂದ್ರ ಆಸಕ್ತಿ ತೋರಿದ್ದರಾದರೂ, ಹೇಮಾ ಮಾಲಿನಿ (ಬಸಂತಿ) ಜೊತೆ ನಟಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ವೀರು ಪಾತ್ರವನ್ನೇ ಆರಿಸಿಕೊಂಡರು. ಈ ಪಾತ್ರಕ್ಕೆ ಶತ್ರುಘ್ನ ಸಿನ್ಹಾ ಮೊದಲ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದ್ದರು. ಆದರೆ, ಧರ್ಮೇಂದ್ರ ಅವರ ಶಿಫಾರಸಿನ ಮೇರೆಗೆ, ಸತತ ಸೋಲುಗಳಿಂದ ಕಂಗೆಟ್ಟಿದ್ದ ಅಮಿತಾಭ್ ಬಚ್ಚನ್‌ನ ಈ ಪಾತ್ರ ದಕ್ಕಿ, ಅವರ ವೃತ್ತಿಜೀವನಕ್ಕೆ ಮರುಜೀವ ನೀಡಿತು.

ಮೊದಲ ವಾರ ಫ್ಲಾಪ್, ನಂತರ ಇತಿಹಾಸ!

ಇಂದು ಇತಿಹಾಸ ಸೃಷ್ಟಿಸಿರುವ 'ಶೋಲೆ', ತೆರೆಕಂಡ ಮೊದಲ ವಾರದಲ್ಲಿ ಹೀನಾಯ ಸೋಲು ಕಂಡಿತ್ತು. ಚಿತ್ರದ ಅವಧಿ, ಹಿಂಸೆ ಮತ್ತು ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಶೈಲಿಯ ಬಗ್ಗೆ ವಿಮರ್ಶಕರು "ಕಳಪೆ" ಎಂದು ಷರಾ ಬರೆದಿದ್ದರು. ಆದರೆ, ಜನರ ಬಾಯಿಮಾತಿನ ಪ್ರಚಾರದಿಂದ ಚಿತ್ರ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಯಶಸ್ಸಿನತ್ತ ಸಾಗಿ, ಮುಂಬೈನ ಮಿನರ್ವಾ ಚಿತ್ರಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ಬರೋಬ್ಬರಿ ಐದು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಪ್ರದರ್ಶನ ಕಂಡು ದಾಖಲೆ ಬರೆಯಿತು. 3 ಕೋಟಿ ಬಜೆಟ್ನಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣವಾದ ಈ ಚಿತ್ರ, ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ 35 ಕೋಟಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಗಳಿಕೆ ಮಾಡಿತ್ತು.

 ಚಿತ್ರೀಕರಣದ ವೇಳೆ ನಡೆದ ಒಂದು ಅವಘಡದಲ್ಲಿ, ಧರ್ಮೇಂದ್ರ ಅವರು ಹಾರಿಸಿದ್ದ ನೈಜ ಬುಲೆಟ್ ಒಂದು ಅಮಿತಾಭ್ ಬಚ್ಚನ್ ಅವರ ತಲೆಯ ಸನಿಹದಲ್ಲೇ ಹಾದುಹೋಗಿತ್ತು. ಈ ಕೂದಲೆಳೆಯ ಅಂತರದಲ್ಲಿ ಪಾರಾದ ಅನುಭವವನ್ನು ಬಚ್ಚನ್ ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದರು.

ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ, 'ಶೋಲೆ' ಕೇವಲ ಒಂದು ಸಿನಿಮಾವಲ್ಲ. ಅದು ಭಾರತೀಯರ ಮನದಲ್ಲಿ ಅಚ್ಚಳಿಯದೆ ಉಳಿದಿರುವ ಒಂದು ಅನುಭವ. ಅದರಲ್ಲೂ ರಾಮನಗರದ ಬಂಡೆಗಳ ಮೇಲೆ ಚಿತ್ರೀಕರಣಗೊಂಡಿದ್ದರಿಂದ, ಕನ್ನಡಿಗರ ಪಾಲಿಗೆ ಇದು ಎಂದಿಗೂ "ನಮ್ಮದೇ ಸಿನಿಮಾ" ಎಂಬ ಹೆಮ್ಮೆಯಾಗಿದೆ.