ಭಾರತದ ಮೋದಿ, ಶಾ ಎಂಬ ಮಾಂತ್ರಿಕರ ಮುಂದೆ ನಿಂತಿದ್ದರೆ ಮಮ್ದಾನಿಗೂ ಸೋಲು ಖಚಿತವಿತ್ತು!

ಎಲ್ಲಾ ಅಡೆತಡೆಗಳ ನಡುವೆಯೂ ಝೋಹ್ರಾನ್ ಮಮ್ದಾನಿ ಅವರು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಸಿಟಿಯ ಮೇಯರ್ ಕಚೇರಿಯತ್ತ ಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕಿದ್ದಾರೆ. ಇಂತಹ ಅದ್ಭುತವಾದ ಚುನಾವಣಾ ವಿಜಯವನ್ನು ದಾಖಲಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಅವರು ವಿಶ್ವದ ಮಹಾಪೀಡಕ ಡೊನಾಲ್ಡ್ ಟ್ರಂಪ್ ಅವರನ್ನೂ ಕೆಡವಿ ಐದು ಖಂಡಗಳ ಗಮನ ಸೆಳೆದಿದ್ದಾರೆ.

ಟ್ರಂಪ್ ಅವರು 34 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ "ಭಾರತೀಯ ಮೂಲದ ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ಸಮಾಜವಾದಿ" ವಿರುದ್ಧ ಬಂಡವಾಳಶಾಹಿಗಳ ಅತಿದೊಡ್ಡ ನಾಯಕರ ಗಡಣವನ್ನೇ ಗುಡ್ಡೆಹಾಕಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಬೆದರಿಕೆಯ ಸೂಚಕವಾಗಿ ಫೆಡರಲ್ ನಿಧಿಗಳನ್ನು ಕಡಿತಗೊಳಿಸುವುದಾಗಿ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯನ್ನೂ ನೀಡಿದ್ದರು.

ಆದರೆ, ಅದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಮತ್ತು ಅಮಿತ್ ಶಾ ಅವರಂತಹವರು ಮಮ್ದಾನಿ ವಿರುದ್ಧ ನಿಂತಿದ್ದರೆ, ಬಹುಶಃ ಅವರು ಬಿಹಾರದಲ್ಲಿ, ಅಥವಾ ಪಾಟ್ನಾ ಪಾಲಿಕೆ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಕೂಡ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗುವುದು ಸುತಾರಾಂ ಸಾಧ್ಯವಿರುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ.

ಭಾರತದ ಮಾಂತ್ರಿಕರ ಮುಂದೆ ಟ್ರಂಪ್ ಅವರಂತಹ ಪೀಡಕರೂ ಸರಿಸಾಟಿಯಾಗಿ ನಿಲ್ಲಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಈ ಮಾಂತ್ರಿಕರಿಗೆ, ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಮುಖ್ಯವಾದುದು, ಆಸೆಯ ಮೇಲೆ ನಿರಾಸಕ್ತಿ.

ಕಳಂಕಿತ ಚುನಾವಣೆಗಳು

ಈ ಮಾಂತ್ರಿಕರ ಮಂತ್ರವೇನೆಂದರೆ, ಎಷ್ಟೇ ಬೆಲೆ ತೆತ್ತಾದರೂ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವುದು, ಅದು ನ್ಯಾಯಯುತ ಮತದಾನದ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಹಾಳುಮಾಡುವ ಮೂಲಕವಾದರೂ ಸರಿ, ಹಿಂದೂ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಲು. ಈ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಹಿರಿದಾಗಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಆಪ್ತಮಿತ್ರರ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಪೋಷಿಸುವುದು ಅದರ ಒಂದು ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗ.

ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕ ನಡೆಯ ಮೂಲಕ ಚುನಾವಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಬಹುತೇಕ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವಿರೂಪಗೊಂಡಿರುವುದು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ನಾಯಕ ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿಯವರು ನವೆಂಬರ್ 5ರಂದು ನವದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಸಿದ ದಿಗ್ಭ್ರಮೆಗೊಳಿಸುವ ಪತ್ರಿಕಾಗೋಷ್ಠಿಯಿಂದ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ. ಆ ಪತ್ರಿಕಾಗೋಷ್ಠಿಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ವ್ಯಾಪಕವಾದ ದತ್ತಾಂಶ ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯನ್ನು ಬಳಸಿ, ಕುರುಡರೂ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2024ರ ಹರಿಯಾಣ ವಿಧಾನಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಯನ್ನು ನಂಬಲಸಾಧ್ಯ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ರಿಗ್ಗಿಂಗ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ತೋರಿಸಿ ಕೊಟ್ಟರು. ಇದು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷದ ಸೋಲನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಸೂಚನೆಯ ಮೇರೆಗೆ ನಡೆದಿದೆ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿತ್ತು.

ಬೇಜವಾಬ್ದಾರಿ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ

ಈ ಆರೋಪಕ್ಕೆ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಹೀಗಿತ್ತು; 'ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷವು ದೂರು ನೀಡಿರಲಿಲ್ಲ!' ಇದೊಂದು ನಯವಂಚಕ ಹೇಳಿಕೆ. ಇದನ್ನು ಕೇಳಿದರೆ ಯಾರಿಗೇ ಆದರೂ ದಿಗ್ಭ್ರಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಸಂಬಂಧಿತ ಡೇಟಾವನ್ನು ನಿಗ್ರಹಿಸುವ ಅಭ್ಯಾಸವು ಜಾರಿಯಲ್ಲಿರುವಾಗ, ಅಥವಾ ಸೂಕ್ತ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಂಬಂಧಿತ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡದೇ ಇರುವಾಗ ದೂರು ನೀಡುವುದು ಸಹ ಸಾಧ್ಯವೇ?

ನಮ್ಮ ಸಂವಿಧಾನದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ನಿಷ್ಪಕ್ಷಪಾತ ತೀರ್ಪುಗಾರನಾಗಿರುವ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗದ ಮೇಲೆ, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ವಿಷಯದಲ್ಲೂ ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರಕ್ಕೆ ಪರಿಶುದ್ಧವಾದ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಸಿ, ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಹೊಣೆ ಇದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಚುನಾವಣಾ ಸಂಸ್ಥೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಮರೆಯುವಂತೆ ತೋರುತ್ತದೆ. ಈ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳ ಮೇಲಿಲ್ಲ.

ಕಳಂಕಿತ ಚುನಾವಣೆಗಳು ಚುನಾವಣೆಯೇ ಅಲ್ಲ. ಆದರೆ, ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯ ಚುನಾವಣಾ ಆಯುಕ್ತರು ನಿರಂತರ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಎಷ್ಟು ಚೆನ್ನಾಗಿದೆ ಎಂದರೆ ಅದು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಲಾಭ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ ಎನ್ನುವುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಜನರಿಗೆ ತಿಳಿಯುತ್ತಿದೆ.

ಕಳೆದ ಇಬ್ಬರು ಮುಖ್ಯ ಚುನಾವಣಾ ಆಯುಕ್ತರು ಮತ್ತು ಅವರ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಗಳನ್ನು, ಡಿಸೆಂಬರ್ 2022 ರಲ್ಲಿ ಕಾನೂನಿನಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಭಾರತದ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಿದ ನಂತರ, ಸರ್ಕಾರ-ಬಲವರ್ಧಿತ ಸಮಿತಿಯಿಂದ ಅವರನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಸಹಜವಾಗಿಯೇ, ಅಂದಿನಿಂದೀಚೆಗೆ ಈ ಚುನಾವಣಾ ಪೋಷಕರು ತಾವು ನಡೆಸಿದ ಕ್ರಮಗಳು, ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ತಮಗೆ ನೀಡಲಾದ ಆದೇಶವನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಅಗತ್ಯವಿರುವಂತೆ ಇವೆ ಎನ್ನುವಂತೆ ವರ್ತಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ತಾವು ಸಂವಿಧಾನದ ಸೃಷ್ಟಿ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣೆಗಳ ಪಾವಿತ್ರತೆ ಕಾಪಾಡುವುದು ತಮ್ಮ ಆದ್ಯ ಕರ್ತವ್ಯವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಅವರು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವಿಫಲರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ವಿಪರ್ಯಾಸವೆಂದರೆ, ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗವು ತನ್ನ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಂವಹನಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಸಹ, ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಯಂತ್ರೋಪಕರಣದ ಪ್ರಮುಖ ಪಾಲಕನಾಗಿರದೆ, ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕಡೆಗೆ ಜೋಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ರಾಜಕೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಯಂತೆ ವರ್ತಿಸಿದೆ.

ಸಮಾಧಾನಕ್ಕೆ ಸಣ್ಣ ಅವಕಾಶ

ಈ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ, ನವೆಂಬರ್ 6 ರಂದು ಎರಡು ಹಂತದ ಮತದಾನದ ಕಸರತ್ತಿನ ಮೊದಲ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಬಿಹಾರವು ಮತ ಚಲಾಯಿಸುತ್ತಿದ್ದರೂ, ಆಡಳಿತದ ವಿರೋಧಿಗಳಿಗೆ ಸಮಾಧಾನಪಡಲು ಅಲ್ಪ ಅವಕಾಶವಿದೆ. ಯಾಕೆಂದರೆ, ಹರಿಯಾಣದಲ್ಲಿ ಆದಂತೆ, ಫಲಿತಾಂಶವು ಈಗಾಗಲೇ ನಿರ್ಧಾರವಾಗಿರಬಹುದು.

ವಾಸ್ತವವಾಗಿ, ಬಿಹಾರದಲ್ಲಿ, ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗವು ಒಂದು ಹೆಜ್ಜೆ ಮುಂದೆ ಹೋಗಿ, ಗರಿಷ್ಠ ಮಟ್ಟದ ಪಕ್ಷಪಾತ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದೆ—ಕನಿಷ್ಠ ಮಟ್ಟದ ಸೂಕ್ತ ಶ್ರದ್ಧೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುವ ಗೋಜಿಗೂ ಅದು ಹೋಗಿಲ್ಲ.

ಮಾದರಿ ನೀತಿ ಸಂಹಿತೆಯ ಆತ್ಮವನ್ನೇ ಅದು ಕೊಂದು ಹಾಕಿದೆ.. ಅಕ್ಟೋಬರ್ 3 ರಂದು, ನಿತೀಶ್ ಕುಮಾರ್ ಸರ್ಕಾರವು ರಾಜ್ಯದ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ವಿಭಾಗದ ಮಹಿಳೆಯರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಗಳಿಗೆ ನೇರವಾಗಿ 10,000 ರೂ. ಹಣವನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸಿತು. ಇದರ ಕೇವಲ ಮೂರು ದಿನಗಳ ನಂತರ ಚುನಾವಣೆ ಘೋಷಣೆಯಾಯಿತು. ಈ ಸಮಯ ನಿಗದಿ ಬಹುತೇಕ ನಿಶ್ಚಿತ ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಅನುಮಾನ ಕಾಣುತ್ತಿಲ್ಲ.

ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿ ಅವರು ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗದ ಹರಿಯಾಣ ಮಾದರಿಯ ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿನ ಗಂಭೀರ ಲೋಪಗಳನ್ನು ಬಯಲಿಗೆಳೆದ ಕಾರಣ ಪತ್ರಕರ್ತರು ಚುನಾವಣಾ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕಲು ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯ ನುಡಿಯಲು ಬಳಸುವ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ವಿಧಾನಗಳು (ಬಿಹಾರದಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಂತೆ) ಈಗ ಅರ್ಥಹೀನವಾಗಿದೆ. ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿ ಅವರು ಅತ್ಯಂತ ಪದ್ಧತಿಬದ್ಧವಾದ ಮತ್ತು ನಿಖರವಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದ ವಿವರಗಳು ಅತ್ಯಂತ ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿದ್ದವು.

ವಂಚಕ ಗೇಟ್‌ಕೀಪರ್‌ಗಳು

ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿಯವರು ಆರೋಪಿಸಿದಂತೆ, ಆಳುವವರ ಇಚ್ಛೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಚುನಾವಣಾ ಯಂತ್ರೋಪಕರಣದಿಂದ ಸಂದೇಹಾಸ್ಪದ ಡೇಟಾವನ್ನು ಅಕ್ರಮವಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಇನ್‌ಪುಟ್ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ನಮೂದಿಸಿದ್ದರಿಂದ ಚುನಾವಣಾ ಫಲಿತಾಂಶವು ಮೊದಲೇ ನಿರ್ಧರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ.

ಈ ಎಲ್ಲ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಮತದಾರರು ಮತಗಟ್ಟೆಗೆ ಹೋಗಿ ತಮ್ಮ ಹಕ್ಕನ್ನು ಚಲಾಯಿಸುವ ನಿಜವಾದ ಕಾರ್ಯವು ಒಂದು ಪ್ರಹಸನದಂತೆ ಕಾಣುತ್ತಿದೆ. ತಾವು ಗೇಟ್‌ಕೀಪರ್‌ಗಳೆಂದು ಸೋಗು ಹಾಕುವ ಮೋಸಗಾರರು ತಮ್ಮ ಯಜಮಾನರ ಬಿಡ್ಡಿಂಗ್ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದ್ದಾರೆ.

ಅತ್ಯಂತ ವಿವಾದಾತ್ಮಕವಾದ 'ವಿಶೇಷ ತೀವ್ರ ಪರಿಷ್ಕರಣೆ ಕಸರತ್ತಿನ ಪರಿಣಾಮದಿಂದ ಈಗಾಗಲೇ 47 ಲಕ್ಷ ಜನರ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಅಳಿಸಿಹಾಕಿದ ನಂತರವೂ ಹರಿಯಾಣ ಮಾದರಿಯಂತೆ ಅಂತಿಮ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಗಳಲ್ಲಿ, ಡಜನ್ ಗಟ್ಟಲೆ ಮತಗಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಡಜನ್ ಗಟ್ಟಲೆ ಬಾರಿ ಮತ ಚಲಾಯಿಸಲು ಡಜನ್ ಗಟ್ಟಲೆ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮತದಾರರಿಗೆ ಅನುಮತಿ ನೀಡುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ.

ಮತದಾನ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ಮೊದಲು ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗವು ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ಲಭ್ಯವಾಗಿಸದ ಹೊರತು, ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳ ಬೂತ್ ಮಟ್ಟದ ಸ್ವಯಂಸೇವಕರಿಂದ ಇವುಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.

ನಮ್ಮದು ಸಂಪೂರ್ಣ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ಹೌದೆ?

ದಶಕಗಳ ಹಿಂದೆ, ಬಿಹಾರವು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಅಥವಾ ಪಕ್ಷಗಳ ಪರವಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಗೂಂಡಾಗಳು ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದ "ಬೂತ್ ಲೂಟಿ"ಯಿಂದ ಕುಖ್ಯಾತಿ ಪಡೆದಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಅಂತಹ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ನವದೆಹಲಿಯ ನಿರ್ವಾಚನ್ ಸದನ್ (ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ) ಪ್ರಧಾನ ದೇವತೆಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ.

ವಾಸ್ತವವಾಗಿ, ಟಿ.ಎನ್. ಶೇಷನ್ ಮತ್ತು ಜೆ.ಎಂ. ಲಿಂಗ್ಡೋಹ್ ಅವರಂತಹ ದೃಢಮನಸ್ಸಿನ ಮುಖ್ಯ ಚುನಾವಣಾ ಆಯುಕ್ತರು, ತಪ್ಪು ಮಾಡುವವರ ಮತ್ತು ಅವರ ರಾಜಕೀಯ ಪೋಷಕರ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ಭಯವನ್ನು ತುಂಬುತ್ತಿದ್ದರು.

ಜನರಿಂದ ಅರ್ಧ-ದೇವರು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಚುನಾವಣಾ ಕಾರ್ಯದ ಈ ದೃಢ ಸರ್ವಸ್ವತಂತ್ರ ಯಜಮಾನರು, ರಾಜಕೀಯ ಗೂಂಡಾಗಳಿಗೆ ಅವರು ಮರೆಯಲಾಗದ ಪಾಠವನ್ನು ಕಲಿಸಲು ಕಾನೂನಿನ ಸಂಪೂರ್ಣ ವೈಭವವನ್ನು ಬಿಚ್ಚಿಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಆ ಯುಗವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತ ಆಡಳಿತವು ಇತಿಹಾಸದ ಕರಾಳ ಮುಖ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದರೆ, ಆಗ ನಾವು ನಮ್ಮನ್ನು ನಾವೇ ಕೇಳಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು: "ನಮ್ಮದು ಸಂಪೂರ್ಣ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ" ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುವಂತಹ ದೃಢವಾದ ನೆಲದ ಮೇಲೆ ನಾವು ನಿಂತಿದ್ದೇವೆಯೇ?

ಆಗ ದೇಶವು ತನ್ನ ನಾಗರಿಕರಿಂದ ನವೀಕರಣವನ್ನು ಬೇಡುತ್ತದೆ. ಆ ಪ್ರಯತ್ನವು ಹೇಗೆ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಮುಂಬರುವ ಕಾಲವೇ ಉತ್ತರವಾಗಬೇಕು. ಬಿಹಾರವು ದಾರಿ ತೋರಿಸಬಹುದೇ? ಇದೀಗ ನಮ್ಮ ಮುಂದಿರುವ ಪ್ರಶ್ನೆ.

ಯುದ್ಧವು ಇನ್ನೂ ಮುಗಿದಿಲ್ಲ

ಈ ಸಂಕಷ್ಟದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಹಿಂದಿಯ ಆಧುನಿಕ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕವಿ, ಪ್ರಥಮ ಪ್ರಧಾನಿ ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರೂ ಅವರಿಗೆ ಅಚ್ಚುಮೆಚ್ಚಿನವರಾಗಿದ್ದ ರಾಮಧಾರಿ ಸಿಂಗ್ 'ದಿನಕರ್' ಅವರ ಸಾಲುಗಳನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಸಮಾಧಾನ ತರಬಹುದು. ಅವರ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕವನವಾದ 'ಸಮರ ಶೇಷ್ ಹೈ' (ಸಮರವು ಮುಗಿದಿಲ್ಲ)ದಲ್ಲಿ ಕವಿ ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ:

... ನಹೀಂ ಪಾಪ್ ಕಾ ಭಾಗೀ ಕೇವಲ್ ವ್ಯಾಧ

ಜೋ ತಟಸ್ಥ ಹೈ, ಸಮಯ ಲಿಖೇಗಾ ಉನ್‌ಕೇ ಭೀ ಅಪರಾಧ...

(ಕೇವಲ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆ ನಡೆಸಿದಾತ

ಮಾತ್ರ ಪಾಪಕ್ಕೆ ಭಾಗಿಯಲ್ಲ

ತಟಸ್ಥವಾಗಿ ಕುಳಿತವರ

ಅಪರಾಧಗಳನ್ನೂ

ಕಾಲವು ದಾಖಲಿಸುತ್ತದೆ!)

ಮಾಮ್ದಾನಿ ಅವರು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಾರು ಜನರ ಮುಂದೆ ಮಾಡಿದ ತಮ್ಮ ವಿಜಯ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ ದಿನಕರ್ ಅವರ ಈ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿರಬಹುದು. ಆದರೆ, ಅವರು ನೆಹರೂ ಅವರ ಗಮನಾರ್ಹ 'ಟ್ರಿಸ್ಟ್ ವಿತ್ ಡೆಸ್ಟಿನಿ' ಭಾಷಣದ ಆ ಸಾಲುಗಳನ್ನು ಖಂಡಿತ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದರು, ಅದು ಸೌಂದರ್ಯ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿ ಎರಡನ್ನೂ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವಂತೆ ಮಾಡಿದೆ:

"...ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕ್ಷಣ ಬರುತ್ತದೆ, ಅದು ವಿರಳವಾಗಿ ಬರುತ್ತದೆ, ನಾವು ಹಳೆಯದರಿಂದ ಹೊಸದಕ್ಕೆ ಕಾಲಿಡುತ್ತೇವೆ, ಒಂದು ಯುಗ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ದೀರ್ಘಕಾಲ ದಮನಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಆತ್ಮವು ಮಾತನಾಡಲು ಶುರುಮಾಡುತ್ತದೆ..."

ಹಲವು ದಶಕಗಳ ಶಾಂತಿಯುತ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ವಿರೋಧಿ ಹೋರಾಟದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗೊಂಡ ಆ ಆತ್ಮವು, ಇಂದು 'ರಾಜ್' (ಆಡಳಿತ) ಸುತ್ತಿಗೆ ಏಟುಗಳಿಂದ, ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗವು ಅದರ ಕೈಗೊಂಬೆಯಾದ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಬಿಕ್ಕುತ್ತಿದೆಯೇ..?

(Disclaimer: ವಿವಿಧ ವಲಯಗಳಿಂದ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು ಕಲೆಹಾಕಿ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಲು ದ ಫೆಡರಲ್, ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಲೇಖನಗಳಲ್ಲಿನ ಮಾಹಿತಿ, ಕಲ್ಪನೆಗಳು ಅಥವಾ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಲೇಖಕರದ್ದಾಗಿದ್ದು, ಅವು ದ ಫೆಡರಲ್‌ನ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಮೂಲ ಲೇಖನ ದ ಫೆಡರಲ್‌ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಜಾಲತಾಣದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗಿದೆ.)