ಧೂಳು ಹಿಡಿದ ನಂಜುಂಡಪ್ಪ ವರದಿ ಅಧ್ಯಯನದ ಗೋವಿಂದರಾವ್ ಸಮಿತಿಗೆ ʼಗಣಪತಿ ಮದುವೆʼ!

ರಾಜ್ಯವು ಭೌಗೋಳಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕವಾಗಿ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿದ್ದರೂ, ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ 'ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಅಸಮಾನತೆ' ಎಂಬುದು ಒಂದು ಮಾಸದ ಕಲೆಯಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ. ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಕರ್ನಾಟಕದ ನಡುವಿನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಅಂತರವನ್ನು ನೀಗಿಸಲು ದಶಕಗಳಿಂದ ಅನೇಕ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ ಎಂದು ಸರ್ಕಾರಗಳು ಬಿಂಬಿಸುತ್ತಿದ್ದರೂ, ವಾಸ್ತವ ಸ್ಥಿತಿ ಮಾತ್ರ ಆಶಾದಾಯಕವಾಗಿಲ್ಲ. ರಾಜ್ಯದ ಈ 'ಅಸಮತೋಲನ'ವನ್ನು ಹೋಗಲಾಡಿಸಲು ರಚನೆಯಾದ ಡಾ. ಡಿ. ಎಂ. ನಂಜುಂಡಪ್ಪ ಸಮಿತಿಯ ವರದಿ ಸಲ್ಲಿಕೆಯಾಗಿ ಕಾಲು 25 ವರ್ಷಗಳೇ ಕಳೆದರೂ ಅದರ ಮೂಲ ಆಶಯಗಳು ಇಂದಿಗೂ ಕಾಗದದ ಮೇಲೆಯೇ ಇರುವುದು ನಮ್ಮ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ವಿಪರ್ಯಾಸ.

ರಾಜ್ಯದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಥದಲ್ಲಿ 'ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಅಸಮತೋಲನ' ಎನ್ನುವುದು ದಶಕಗಳಿಂದ ಪೀಡಿಸುತ್ತಿರುವ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿದೆ. 2002ರಲ್ಲಿ ಸಲ್ಲಿಕೆಯಾದ ಡಾ. ಡಿ. ಎಂ. ನಂಜುಂಡಪ್ಪ ಸಮಿತಿಯ ವರದಿಯು ರಾಜ್ಯದ ಹಿಂದುಳಿದ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಒಂದು ಭದ್ರ ಬುನಾದಿ ಹಾಕಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಕಳೆದ 25 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಜಗತ್ತು ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯದ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಬದಲಾಗಿದೆ. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ, ಪ್ರಸ್ತುತ ಕಾಲಘಟ್ಟಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಹಿಂದುಳಿದ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಸ್ಥಿತಿಗತಿಯನ್ನು ಮರುಪರಿಶೀಲಿಸಲು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರವು ಮಾರ್ಚ್ 16, 2024 ರಂದು ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಆರ್ಥಿಕ ತಜ್ಞ ಪ್ರೊ. ಎಂ. ಗೋವಿಂದರಾವ್ ಅವರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಸಮಿತಿಯನ್ನು ರಚಿಸಿದೆ. ಆದರೆ, ಸಮಿತಿ ರಚನೆಯಾಗಿ ಒಂದೂವರೆ ವರ್ಷ ಕಳೆದಿದ್ದರೂ ನಿರೀಕ್ಷಿತ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಸಾಗಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಟೀಕೆಗಳು ಕೇಳಿಬರುತ್ತಿವೆ.

ನಂಜುಂಡಪ್ಪ ವರದಿ: ಆಶಯ ಮತ್ತು ಅಸಮರ್ಪಕ ಅನುಷ್ಠಾನದ 25 ವರ್ಷಗಳು

2000ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ ಅಂದಿನ ಸರ್ಕಾರವು ಆರ್ಥಿಕ ತಜ್ಞ ಡಾ. ಡಿ. ಎಂ. ನಂಜುಂಡಪ್ಪ ಅವರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ 'ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಅಸಮತೋಲನ ನಿವಾರಣಾ ಸಮಿತಿ'ಯನ್ನು ರಚಿಸಿತು. 2002ರಲ್ಲಿ ಸಲ್ಲಿಕೆಯಾದ ಈ ವರದಿಯು ಕರ್ನಾಟಕದ 114 ತಾಲೂಕುಗಳನ್ನು 'ಹಿಂದುಳಿದ' ಎಂದು ಗುರುತಿಸಿತ್ತು. ಇದರಲ್ಲಿ ಬಹುಪಾಲು ತಾಲೂಕುಗಳು ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ್ದವು. ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಅಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಹೋಗಲಾಡಿಸಲು 2002ರಲ್ಲಿ ಡಾ. ಡಿ.ಎಂ. ನಂಜುಂಡಪ್ಪ ಸಮಿತಿಯು ನೀಡಿದ ವರದಿ ಒಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ದಾಖಲೆ. ಈ ವರದಿಯು ಸಲ್ಲಿಕೆಯಾಗಿ ಈಗ 25 ವರ್ಷಗಳು ಕಳೆದಿವೆ. ವರದಿಯ ಶಿಫಾರಸಿನಂತೆ ಹಿಂದುಳಿದ ತಾಲೂಕುಗಳಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಅನುದಾನ ನೀಡಲು 'ವಿಶೇಷ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಯೋಜನೆ' ಜಾರಿಯಲ್ಲಿದ್ದರೂ, ಅದರ ಮೂಲ ಆಶಯ ಈಡೇರಿಲ್ಲ.

ಹಂಚಿಕೆಯಾದ ಹಣವು ಕೇವಲ ರಸ್ತೆ ಮತ್ತು ಕಟ್ಟಡಗಳ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತಿದೆಯೇ ಹೊರತು, ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕದಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣೆ ತರುವಲ್ಲಿ ಸೋತಿದೆ. ಕಲ್ಯಾಣ ಕರ್ನಾಟಕ ಭಾಗಕ್ಕೆ 371(ಜೆ) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನಮಾನ ಸಿಕ್ಕಿದ್ದರೂ, ನೇಮಕಾತಿ ಮತ್ತು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯದ ಕೊರತೆ ಇನ್ನೂ ಕಾಡುತ್ತಿದೆ. 25 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರವೂ ನಂಜುಂಡಪ್ಪನವರು ಗುರುತಿಸಿದ್ದ 'ಹಿಂದುಳಿದ' ತಾಲೂಕುಗಳು ಇಂದಿಗೂ ಅದೇ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿದಿರುವುದು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ವೈಫಲ್ಯಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ. ವರದಿಯ ಮೂಲ ಉದ್ದೇಶ ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಸರ್ಕಾರಗಳು ಈ ಹಣವನ್ನು ಕೇವಲ ರಸ್ತೆ, ಚರಂಡಿ ಮತ್ತು ಕಟ್ಟಡಗಳಂತಹ ಸಿವಿಲ್ ಕಾಮಗಾರಿಗಳಿಗೆ ಸೀಮಿತಗೊಳಿಸಿವೆ. ಶಿಕ್ಷಣ, ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿಯಂತಹ ಪ್ರಮುಖ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಇಂದಿಗೂ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯಕ್ಕೊಳಗಾಗಿವೆ. ನಂಜುಂಡಪ್ಪ ವರದಿಯ ಶಿಫಾರಸಿನಂತೆ ಹಿಂದುಳಿದ ತಾಲೂಕುಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಎಂಟು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ 16 ಸಾವಿರ ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳ ವಿಶೇಷ ಅನುದಾನ ನೀಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಈ ಯೋಜನೆಯು ಕಾಲಕಾಲಕ್ಕೆ ವಿಸ್ತರಣೆಯಾಗುತ್ತಾ ಬಂದಿದೆಯೇ ಹೊರತು, ಆ ತಾಲೂಕುಗಳು 'ಹಿಂದುಳಿದ' ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ಮೇಲೆ ಬರಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿಲ್ಲ. ಹಣ ಹಂಚಿಕೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ಆದರೆ ಅದು ಸರಿಯಾದ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ.

ಗೋವಿಂದರಾವ್ ಸಮಿತಿ: ಹೊಸ ಭರವಸೆ ಮತ್ತು ಮಂದಗತಿಯ ನಡಿಗೆ

ನಂಜುಂಡಪ್ಪ ವರದಿ ಹಳೆಯದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇಂದಿನ ವಾಸ್ತವಕ್ಕೆ ಹೊಸ ಅಧ್ಯಯನದ ಅಗತ್ಯವಿದೆ ಎಂಬ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ನೇತೃತ್ವದ ಸರ್ಕಾರವು 2024ರ ಮಾ.16ರಂದು ಖ್ಯಾತ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಪ್ರೊ. ಗೋವಿಂದರಾವ್ ಅವರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಸಮಿತಿಯನ್ನು ರಚಿಸಿತು. ಪ್ರಸ್ತುತ ರಾಜ್ಯದ ತಾಲೂಕುಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಸ್ಥಿತಿಗತಿಯನ್ನು ಮರು-ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಮೂಲಕ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಹಿಂದುಳಿದಿರುವಿಕೆಯನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಹೊಸ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದು ಈ ಸಮಿತಿಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಸಮಿತಿಗೆ ವರದಿ ಸಲ್ಲಿಸಲು ನೀಡಿದ್ದು ಕೇವಲ 6 ತಿಂಗಳ ಕಾಲಾವಕಾಶ. ಆದರೆ ಸಮಿತಿ ರಚನೆಯಾಗಿ ಒಂದೂವರೆ ವರ್ಷ ಕಳೆದರೂ ವರದಿ ಸಲ್ಲಿಕೆಯಾಗಿಲ್ಲ. ವರದಿ ವಿಳಂಬವಾಗುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ, ಹೊಸ ಯೋಜನೆಗಳ ಜಾರಿ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೇ ಕುಂಟುತ್ತಾ ಸಾಗಿದೆ ಎಂಬ ಆರೋಪಗಳು ಬಂದಿವೆ.

ಸಮಿತಿ ರಚನೆಯ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶಗಳು

ಪ್ರೊ. ಗೋವಿಂದರಾವ್ ಸಮಿತಿಯನ್ನು ಕೇವಲ ನಂಜುಂಡಪ್ಪ ವರದಿಯ ಮುಂದುವರಿದ ಭಾಗವಾಗಿ ನೋಡದೆ, ಹೊಸ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದರ ಪ್ರಮುಖ ಉದ್ದೇಶಗಳು ನಂಜುಂಡಪ್ಪ ವರದಿಯ ಕಾಲದ ಮಾನದಂಡಗಳು ಇಂದು ಹಳೆಯದಾಗಿವೆ. ಅಂದು ಕೇವಲ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದ್ದರೆ, ಇಂದು ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಂಪರ್ಕ, ತಾಂತ್ರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕ್ರಾಂತಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿವೆ. ಇವುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಹೊಸ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕವನ್ನು ತಯಾರಿಸುವುದಾಗಿದೆ.

25 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ತಾಲೂಕುಗಳು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿರಬಹುದು ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಹೊಸದಾಗಿ ಹಿಂದುಳಿದಿರಬಹುದು. ಪ್ರಸ್ತುತ ದತ್ತಾಂಶಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಅತಿ ಹಿಂದುಳಿದ, ಹಿಂದುಳಿದ ಮತ್ತು ಸಾಧಾರಣ ಹಿಂದುಳಿದ ತಾಲೂಕುಗಳನ್ನು ಮರು-ವರ್ಗೀಕರಿಸುವುದಾಗಿದೆ. ರಾಜ್ಯದ ಒಟ್ಟು ಬಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಿಂದುಳಿದ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ನೀಡಬೇಕಾದ ಪಾಲನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಹೊಸ 'ಹಣಕಾಸು ಹಂಚಿಕೆ ಸೂತ್ರ'ವನ್ನು ರೂಪಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ. ಕಲ್ಯಾಣ ಕರ್ನಾಟಕ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಶಿಶು ಮರಣ ಪ್ರಮಾಣ, ಅಪೌಷ್ಟಿಕತೆ ಮತ್ತು ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಹಿನ್ನಡೆಯನ್ನು ಹೋಗಲಾಡಿಸಲು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಶಿಫಾರಸುಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದು. ಕೇವಲ ಅಂಕಿ-ಅಂಶಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗದೆ, ರಾಜ್ಯದ ವಿವಿಧ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಅಸಮಾನತೆಯ ವಾಸ್ತವ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚುವುದಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.

ಪ್ರಸ್ತುತ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿಳಂಬದ ಕಗ್ಗಂಟು

ಸಮಿತಿ ರಚನೆಯಾಗಿ ಒಂದೂವರೆ ವರ್ಷ ಕಳೆದಿದ್ದರೂ ನಿರೀಕ್ಷಿತ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಸಾಗಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಟೀಕೆಗಳು ಕೇಳಿಬರುತ್ತಿವೆ. ಸಮಿತಿಗೆ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ನೀಡಿದ್ದು 6 ತಿಂಗಳ ಕಾಲಾವಕಾಶ. ಆದರೆ, ಕ್ಷೇತ್ರ ಭೇಟಿ, ದತ್ತಾಂಶ ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಇಲಾಖೆಗಳಿಂದ ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆಯುವಲ್ಲಿನ ವಿಳಂಬದಿಂದಾಗಿ ವರದಿ ಸಲ್ಲಿಕೆ ವಿಳಂಬವಾಗಿದೆ. ಇದು ಸರ್ಕಾರದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಯೋಜನೆಗಳ ಜಾರಿಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿದೆ. 2021ರ ಜನಗಣತಿ ಸರಿಯಾದ ಸಮಯಕ್ಕೆ ನಡೆಯದ ಕಾರಣ, ಸಮಿತಿಯು ಹಳೆಯ ದತ್ತಾಂಶಗಳು ಅಥವಾ ಸರ್ಕಾರದ ಇಲಾಖೆಗಳ ಅಸಮರ್ಪಕ ಅಂಕಿ-ಅಂಶಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಬೇಕಾದ ಅನಿವಾರ್ಯತೆ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗಿದೆ. ಡಿಸೆಂಬರ್ 2023ರಲ್ಲಿ ಘೋಷಿಸಲಾದ 'ಅಷ್ಟಸೂತ್ರ'ಗಳಿಗೆ ಈ ಸಮಿತಿಯ ವರದಿಯೇ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿಯಾಗಬೇಕಿತ್ತು. ವರದಿ ವಿಳಂಬವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಅಷ್ಟಸೂತ್ರಗಳು ಕೇವಲ ರಾಜಕೀಯ ಘೋಷಣೆಗಳಾಗಿ ಉಳಿದಿವೆ.

ಯಾಕೆ ಈ ಸಮಿತಿ ನಿರ್ಣಾಯಕ?

ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಅಸಮಾನತೆ ಕೇವಲ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಯಲ್ಲ, ಅದು ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಸ್ಥಿರತೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಲ್ಲ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಬೆಳಗಾವಿ ಅಧಿವೇಶನದಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಯೋಜನೆಗಳ ಜಾರಿಗೆ ಬಂದಾಗ ಸರ್ಕಾರಗಳು ದಕ್ಷಿಣ ಕರ್ನಾಟಕದತ್ತಲೇ ಮುಖ ಮಾಡುತ್ತವೆ ಎಂಬ ಭಾವನೆ ಜನರಲ್ಲಿದೆ. ಗೋವಿಂದರಾವ್ ಸಮಿತಿಯ ವರದಿಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿ ಜಾರಿಗೆ ತರುವುದು ಸರ್ಕಾರದ ಬದ್ಧತೆಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಲಿದೆ. ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಿಂದ ಕಾರ್ಮಿಕರ ವಲಸೆ ತಡೆಯಲು ಈ ಸಮಿತಿಯು ಸ್ಥಳೀಯ ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಶಿಫಾರಸುಗಳನ್ನು ನೀಡಬೇಕಿದೆ. ಕೇವಲ ಅನುದಾನ ನೀಡುವುದರಿಂದ ಬದಲಾವಣೆ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ, ಹೂಡಿಕೆದಾರರನ್ನು ಈ ಭಾಗಕ್ಕೆ ಆಕರ್ಷಿಸುವ ನೀತಿಗಳು ಬೇಕಿವೆ. ನಂಜುಂಡಪ್ಪ ವರದಿಯ ಹಣವನ್ನು ಕೇವಲ ರಸ್ತೆ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಬಳಸಿ 'ಅಭಿವೃದ್ಧಿ' ಎಂದು ಬಿಂಬಿಸಲಾಯಿತು. ಗೋವಿಂದರಾವ್ ಸಮಿತಿಯು ಗುಣಮಟ್ಟದ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುವಂತೆ ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸಬೇಕಿದೆ.

'ಅಷ್ಟಸೂತ್ರ'ಗಳ ಘೋಷಣೆ ಮತ್ತು ಹಾದಿ ತಪ್ಪಿದ ಅನುಷ್ಠಾನ

ಡಿಸೆಂಬರ್ 2023ರಲ್ಲಿ ಬೆಳಗಾವಿಯ ಚಳಿಗಾಲದ ಅಧಿವೇಶನದಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಗಳು ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ 'ಅಷ್ಟಸೂತ್ರ'ಗಳನ್ನು ಘೋಷಿಸಿದರು. ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆ, ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ನೀರಾವರಿ ಯೋಜನೆಗಳ ವೇಗವರ್ಧನೆ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣೆ ಹಾಗೂ ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿ ಇದರ ಮೂಲ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಈ ಘೋಷಣೆಗಳಾಗಿ ಎರಡು ವರ್ಷ ಕಳೆದರೂ ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಚಿತ್ರಣ ಬದಲಾಗಿಲ್ಲ. ಒಂದೇ ಒಂದು ಹೊಸ ಬೃಹತ್ ಕೈಗಾರಿಕೆ ಈ ಭಾಗಕ್ಕೆ ಬಂದಿಲ್ಲ. ಘೋಷಿತ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಬಜೆಟ್ ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡದಿರುವುದು ಮತ್ತು ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ವಿಳಂಬವು ಈ ಸೂತ್ರಗಳನ್ನು ಹಳ್ಳ ಹಿಡಿಯುವಂತೆ ಮಾಡಿದೆ. ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಜನಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು ಅಧಿವೇಶನದಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿ ಎತ್ತಿದರೂ, ಅದು ಕೇವಲ ಚರ್ಚೆಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿದೆಯೇ ಹೊರತು ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಿಲ್ಲ.

ಕೃಷ್ಣಾ ಮೇಲ್ದಂಡೆ ಯೋಜನೆ -3ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಗೆಜೆಟ್ ನೋಟಿಫಿಕೇಶನ್ ಮತ್ತು ಭೂಸ್ವಾಧೀನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿನ ವಿಳಂಬವು ಇಂದಿಗೂ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಎಕರೆ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಒಣಭೂಮಿಯಾಗಿಯೇ ಉಳಿಸಿದೆ. ಮಹದಾಯಿ ಯೋಜನೆಗೆ ಪರಿಸರ ಅನುಮತಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಕಾನೂನು ಹೋರಾಟಗಳು ಸರ್ಕಾರದ ಆದ್ಯತೆಯ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಳಗಿವೆ ಎಂದು ಕಂಡುಬರುತ್ತಿದೆ. ಕಲಬುರಗಿ, ಯಾದಗಿರಿ ಮತ್ತು ರಾಯಚೂರು ಜಿಲ್ಲೆಗಳಿಂದ ಮುಂಬೈ, ಪುಣೆ ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಆಗುತ್ತಿರುವ ಕಾರ್ಮಿಕರ ವಲಸೆ ನಿಂತಿಲ್ಲ. ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕಾರಿಡಾರ್‌ಗಳ ಘೋಷಣೆ ಕೇವಲ ಪತ್ರಿಕಾ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿದೆ.

ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಅಸಮಾನತೆ ನಿವಾರಣೆಯಾಗದಿರಲು ಕೇವಲ ಹಣದ ಕೊರತೆ ಕಾರಣವಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ 'ಬದ್ಧತೆಯ ಕೊರತೆ' ಮತ್ತು 'ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ಜಡತ್ವ' ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಪ್ರೊ. ಗೋವಿಂದರಾವ್ ಸಮಿತಿಯು ತಕ್ಷಣವೇ ವರದಿಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರ ಅದನ್ನು ಧೂಳು ತಿನ್ನಲು ಬಿಡದೆ ತಕ್ಷಣವೇ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಬೇಕು. ಕೇವಲ ಅಧಿವೇಶನ ನಡೆಸಿದರೆ ಸಾಲದು, ಪ್ರಮುಖ ಸರ್ಕಾರಿ ಇಲಾಖೆಗಳ ಕಚೇರಿಗಳನ್ನು ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಬೇಕು. ನಂಜುಂಡಪ್ಪ ವರದಿಯ ಅನುದಾನವನ್ನು ಹೇಗೆ ಬಳಸಲಾಗಿದೆ ಎಂಬ ಬಗ್ಗೆ ಸಮಗ್ರ ಆಡಿಟ್ ನಡೆಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಫಲಿತಾಂಶ ಆಧಾರಿತ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಬೇಕು ಎಂಬ ಒತ್ತಾಯಗಳು ಕೇಳಿ ಬಂದಿವೆ.

ಪ್ರೊ. ಗೋವಿಂದರಾವ್ ಸಮಿತಿಯು ಕರ್ನಾಟಕದ ಪಾಲಿಗೆ ಒಂದು ಹೊಸ ದಿಕ್ಸೂಚಿಯಿದ್ದಂತೆ. 25 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ನಂಜುಂಡಪ್ಪನವರು ಕಂಡ ಕನಸು ಇಂದಿಗೂ ನನಸಾಗಿಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಆಡಳಿತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಹಿಡಿದ ಕನ್ನಡಿ. ಕೇವಲ ಸಮಿತಿಗಳ ರಚನೆಯಿಂದ ಹೊಟ್ಟೆ ತುಂಬುವುದಿಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ವರದಿಯ ಆಶಯಗಳು ಹಳ್ಳಿ-ಹಳ್ಳಿಗೂ ತಲುಪಬೇಕು. ಸರ್ಕಾರವು ಈ ಸಮಿತಿಯ ವರದಿಯನ್ನು ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಪಡೆದು, ಅದನ್ನು ರಾಜಕೀಯ ಲಾಭ-ನಷ್ಟಗಳ ಆಚೆಗೆ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿದರೆ ಮಾತ್ರ 'ಅಖಂಡ ಕರ್ನಾಟಕ'ದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗೆ ಅರ್ಥ ಬರಲಿದೆ. ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಅಸಮಾನತೆಯ ಕಿಚ್ಚು ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯದ ಏಕತೆಗೆ ಧಕ್ಕೆ ತರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ತಳ್ಳಿಹಾಕುವಂತಿಲ್ಲ.