ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಚುನಾವಣೆ 2024: ತೀವ್ರ ರಾಜಕೀಯ ಪೈಪೋಟಿಯ ಒಂದು ನೋಟ
ಭಾರತದ ಶ್ರೀಮಂತ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲೊಂದು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ.ಈ ರಾಜ್ಯ ನವೆಂಬರ್ 20ರಂದು ಚುನಾವಣೆಗೆ ಸಜ್ಜಾಗಿದೆ. ಈ ಬಾರಿ ಇಲ್ಲಿನ ರಾಜಕೀಯ ಸ್ಥಿತಿ ಹಳೆಯದಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ ಜಟಿಲ ಮತ್ತು ಅತಿಸಂವೇದನಶೀಲವಾಗುತ್ತಿದೆ. ʼದ ಫೆಡರಲ್ʼ ಯೂಟ್ಯೂಬ್ ಶೋ ʼಟಾಕಿಂಗ್ ಸೆನ್ಸ್ ವಿತ್ ಶ್ರೀನಿʼ ಯ ಇತ್ತೀಚಿನ ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ ʼದ ಫೆಡರಲ್ʼ ಪ್ರಧಾನ ಸಂಪಾದಕ ಎಸ್. ಶ್ರೀನಿವಾಸನ್ ಅವರು ಈ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಬಹುದಾದ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರತಿ ರಾಜಕೀಯ ಬಣಗಳು ಎದುರಿಸಲಿರುವ ಸವಾಲುಗಳ ಕುರಿತು ತಮ್ಮ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.
ಒಕ್ಕೂಟಗಳು ಮತ್ತು ನಿಷ್ಠೆಗಳ ವಿಭಜನೆ
ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ರಾಜಕೀಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಪ್ರಸ್ತುತ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಒಕ್ಕೂಟಗಳಾಗಿ ವಿಭಜನೆಗೊಂಡಿವೆ. ಮಹಾ ವಿಕಾಸ್ ಅಘಾಡಿ (ಎಂವಿಎ) ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷ (ಬಿಜೆಪಿ) ಮುನ್ನಡೆಸುವ ಮಹಾಯುತಿ ಒಕ್ಕೂಟ. ಎಂವಿಎಯಲ್ಲಿ ಶಿವಸೇನಾ (ಉದ್ದವ್ ಠಾಕ್ರೆ ಬಣ), ಕಾಂಗ್ರೆಸ್, ಮತ್ತು ಶರದ್ ಪವಾರ್ ಅವರ ನೇತೃತ್ವದ ನ್ಯಾಷನಲಿಸ್ಟ್ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷ (ಎನ್‌ಸಿಪಿ) ಸೇರಿವೆ. ಮಹಾಯುತಿಯಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿ, ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಏಕನಾಥ್ ಶಿಂಧೆ ಮುನ್ನಡೆಸುವ ಶಿವಸೇನಾ ಬಣ ಮತ್ತು ಅಜಿತ್ ಪವಾರ್ ಬಣ ಇದೆ.
ಈ ಬಣಗಳು ಅಂತರ್‌ವಿರೋಧಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತಿದ್ದು, ಪ್ರತಿ ಬಣಗಳು ತನ್ನ ಒಕ್ಕೂಟವನ್ನು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ಮತ್ತಷ್ಟು ಮಂದಿ ಬಂಡಾಯ ಏಳುವುದನ್ನು ತಡೆಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದೆ. ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಬಂಡಾಯ ಏಳುವ ಅಲ್ಲಿನ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯನ್ನು ಬಲವಾಗಿ ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತಿದೆ. ಅಂತೆಯೇ ಹಾಳಿ ಚುನಾವಣೆಯ ಹಂಗಾಮಿನಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಅತೃಪ್ತ ನಾಯಕರು ಸಕ್ರಿಯರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಈ ಬಣಗಳಲ್ಲಿರುವ ನಾಯಕರು ತಳಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಏಕತೆಯಿಂದ ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದೇ ಎಂಬುದನ್ನು ನೋಡಬೇಕಾಗಿದೆ.
ಬಿಜೆಪಿ ಬಲ ಮತ್ತು "ಮೋದಿ ಮ್ಯಾಜಿಕ್"
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಹರಿಯಾಣದಂತಹ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿ ಭರಪೂರ ಯಶಸ್ಸು ಸಾಧಿಸಿದೆ. ಇದನ್ನು ಕೆಲ ರಾಜಕೀಯ ವಿಶ್ಲೇಷಕರು "ಮೋದಿ ಮ್ಯಾಜಿಕ್" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಪುನರಾವರ್ತಿಸುವುದು ಕಷ್ಟವಾಗಬಹುದು. ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ರಾಜಕೀಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನ ವಿಭಿನ್ನ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಜಾತಿ ಆಧಾರಿತ ವಿಷಯಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿದೆ. ಶ್ರೀನಿವಾಸನ್ ಅವರ ಪ್ರಕಾರ, ಈ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಮರಾಠ ಸಮುದಾಯವು ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಭಾವ ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಬಿಜೆಪಿಯ ಓಬಿಸಿ ಮತದಾರರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುವ ತಂತ್ರಕ್ಕೆ ವಿರೋಧವಾಗಿತ್ತದೆ.
ಇದೆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿ ತನ್ನ ಮೈತ್ರಿ ಪಕ್ಷವಾಗಿರುವ ಶಿಂಧೆ ಬಣ ಮತ್ತು ಅಜಿತ್ ಪವಾರಣ ಬಣದ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಈ ಎರಡು ಪಕ್ಷಗಳ ಪ್ರದರ್ಶನ ಕಳಪೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಬಣಗಳು ಇದು ಬಿಜೆಪಿ ಪರವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವುದು ಕಷ್ಟ ಎಂಬ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿದೆ.
ಮರಾಠ ಮೀಸಲು ಮತ್ತು ಕಲ್ಯಾಣ ಯೋಜನೆಗಳು
ಮರಾಠ ಮೀಸಲಾತಿ ಅತಿಸಂವೇದನಶೀಲ ಮತ್ತು ಧ್ರುವೀಕರಣದ ವಿಷಯ. ಈ ಸಮುದಾಯವು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಭಾವ ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಹಕ್ಕುಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿನಿಧಿತ್ವ ಬೇಡುತ್ತಿದೆ. ಬಿಜೆಪಿ ತನ್ನ ಓಬಿಸಿ ಮತದಾರರನ್ನು ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತಿರುವ ನಡುವೆ ಹಲವು ಮರಾಠ ಮತದಾರರುಆ ಪಕ್ಷದ ಮೀಸಲು ನೀತಿಯ ಮೇಲೆ ಅತೃಪ್ತಿ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ರಾಜಕೀಯ ತಜ್ಞರ ಪ್ರಕಾರ ಈ ಅಸಮಾಧಾನವು ಮರಾಠ ಪ್ರಭಾವವಿರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಾ ವಿಕಾಸ್ ಅಘಾಡಿಗೆ ಲಾಭ ನೀಡಬಹುದು. ಪ್ರಮುಖ ಮರಾಠ ನಾಯಕ ಮನೋಜ್ ಜರಾಂಗೆ ಅವರು ರಾಜಕೀಯ ಸಕ್ರಿಯ ಸ್ಪರ್ಧೆಯಿಂದ ಹಿಂದೆ ಸರಿದಿರುವ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಆ ಬಣಕ್ಕೆ ನೆರವಾಗಲಿದೆ.
ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾದ ಕಲ್ಯಾಣ ಯೋಜನೆಗಳು ಈ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನುವಹಿಸಬಹುದು. ಶಿಂಧೆ ಸರ್ಕಾರದ "ಲಾಡ್ಲಿ ಬೆಹ್ನಾ ಯೋಜನೆ" ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇದು ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದ ಯೋಜನೆಗಳಂತಿವೆ. ಮಹಿಳಾ ಮತದಾರರ ಹಾಜರಾತಿ ಕಳೆದ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿದಿರುವ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಈ ಕಲ್ಯಾಣ ಯೋಜನೆ ಶಿಂದೆ ಬಣಕ್ಕೆ ಲಾಭವಾಗಬಹುದು.
ಶರದ್ ಪವಾರ್ ಅವರ ಶಾಶ್ವತ ಪ್ರಭಾವ
ಎನ್‌ಸಿಪಿಯಲ್ಲಿ ವಿಭಜನೆಯಾಗಿದ್ದರೂ ಶರದ್ ಪವಾರ್ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಪುತ್ರಿ ಸುಪ್ರಿಯಾ ಸುಳೆ ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ನಾಯಕರಾಗಲು ಮುಂದಾಗಿರುವ ಕಾರಣ ಈ ಚುನಾವಣೆಯನ್ನು ಪವಾರ್ ಕುಟುಂಬದ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅಜಿತ್ ಪವಾರ್ ಪ್ರತ್ಯೇಕಗೊಂಡಿರುವ ಕಾರಣ ಕುಟುಂಬದ ಒಳಜಗಳ ಗಂಭೀರ ಹಂತ ತಲುಪಿದೆ. ಶ್ರೀನಿವಾಸನ್ ಅವರ ಅಭಿಪ್ರಾಯವೇನೆಂದರೆ, ಶರದ್ ಪವಾರ್ ಅವರ ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರಜ್ಞೆ ಮತ್ತು ಅನುಭವ ಮಹಾವಿಕಾಸ್‌ ಅಘಾಡಿಗೆ ಲಾಭವಾಗಬಹುದು.
ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ವಿರುದ್ಧ ಗುಜರಾತ್
ಈ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ವಿರುದ್ಧ ಗುಜರಾತ್ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಯೂ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶವಾಗಿದೆ. ಈ ಸಂಗತಿಯನ್ನು ಉದ್ಧವ್ ಠಾಕ್ರೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಜನರ ಮುಂದಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಮಾಜಿ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಶಿಂಧೆ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಿಂದ ಗುಜರಾತ್‌ಗೆ ಹೂಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಂಪತ್ತು ಹೋಗುವಂತೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬ ಆರೋಪ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಸ್ಥಳೀಯ ಮತ್ತು ಮರಾಠ ಹೆಗ್ಗುರುತಿನ ಸಂಗತಿಯಾಗಿದೆ. ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳು ಕಡೆಗಣನೆಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಿವೆ ಎಂದುಕೊಂಡಿರುವ ಮತದಾರರನ್ನು ಸೆಳೆಯುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಬಹುದು ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಯು ಚುನಾವಣೆಯ ಫಲಿತಾಂಶದ ಮೇಲೆ ಎಷ್ಟು ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ಈಗಲೇ ಹೇಳಲು ಕಷ್ಟ, ಆದರೆ ಇದು ಅವರ ಮಹಾವಿಕಾಸ್‌ ಅಘಾಡಿಗೆ ಮತ ತರಬಹುದಾದ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಅಂಶವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲಿದೆ.
ಕೊನೇ ಮಾತು; ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ಚುನಾವಣೆ
ಹಲವಾರು ಅಂಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ವಿಧಾನಸಭಾ ಚುನಾವಣೆ ತೀವ್ರ ಸ್ಪರ್ಧೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದ ಮತ್ತು ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ಸಂಗತಿಯಾಗಿದೆ. ಮೈತ್ರಿ ಪಾಲುದಾರರ ಮೇಲೆ ಬಿಜೆಪಿಯ ಅವಲಂಬನೆ, ಮರಾಠಾ ಮೀಸಲಾತಿ ವಿಷಯ ಮತ್ತು ಮಹಿಳಾ ಮತದಾರರಿಗೆ ಕಲ್ಯಾಣ ಯೋಜನೆಗಳ ಮನವಿ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಅಂಶಗಳಾಗಿವೆ. ಮಹಾ ವಿಕಾಸ್ ಅಘಾಡಿ ಮತ್ತು ಮಹಾಯುತಿ ಮೈತ್ರಿಗಳು ಆಂತರಿಕ ಸಂಕೀರ್ಣತೆಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ ಮತ್ತು ಒಗ್ಗಟ್ಟನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ, ಅಂತಿಮ ಫಲಿತಾಂಶವು ಅನಿಶ್ಚಿತವಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ.
ಮೇಲಿನ ವಿಷಯ Gen AI ಮಾದರಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡು ʼದಿ ಫೆಡರಲ್‍ನʼ ಖಾಸಗಿ ಡೇಟಾದ ಮೇಲೆ ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಖಚಿತತೆ, ಗುಣಮಟ್ಟ ಮತ್ತು ಸಂಪಾದಕೀಯ ಸೌಜನ್ಯ ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು, ನಾವು ಹ್ಯೂಮನ್-ಇನ್-ದಿ-ಲೂಪ್ (HITLO) ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಅನುಸರಿಸುತ್ತೇವೆ. AI ಆರಂಭಿಕ ಕರಡು ರಚನೆಗೆ ನೆರವಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ನಮ್ಮ ಅನುಭವಿ ಸಂಪಾದಕೀಯ ತಂಡವು ಪ್ರಕಟಣೆಗೆ ಮುನ್ನ ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿ ಪರಿಶೀಲನೆ ಮಾಡಿ ಸಂಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ʼದ ಫೆಡರಲ್‌ನಲ್ಲಿ ನಾವು ಕೃತಕಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆಯನ್ನು ಮಾನವ ಸಂಪಾದಕರ ನಿಪುಣತೆಯೊಂದಿಗೆ ವಿಲೀನಗೊಳಿಸುತ್ತೇವೆ. ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಹಾಗೂ ತಾತ್ವಿಕ ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮ ಒದಗಿಸಲು ಪರಿಶ್ರಮಿಸುತ್ತೇವೆ.