Rajya Sabha ಮಣಿಪುರದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮುಂದುವರಿಕೆ ; ರಾಜ್ಯಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಅಂಗೀಕಾರ
ರಾಜ್ಯಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಈ ಮಸೂದೆಯ ಮೇಲೆ 14 ಗಂಟೆಗಳಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ತೀವ್ರ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಯಿತು. ಇದು ಗುರುವಾರದಿಂದ ಶುಕ್ರವಾರ ಮುಂಜಾನೆ 4 ಗಂಟೆಯವರೆಗೆ ಮುಂದುವರಿಯಿತು.
ರಾಜ್ಯಸಭೆಯು ಏಪ್ರಿಲ್ 3ರಂದು ಮಣಿಪುರದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಘೋಷಣೆಯನ್ನು ದೃಢೀಕರಿಸುವ ಸಂವಿಧಾನಿಕ ನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿದೆ. ಈ ನಿರ್ಣಯವು ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಏಪ್ರಿಲ್ 2ರಂದು ಅಂಗೀಕಾರಗೊಂಡ ಒಂದು ದಿನದ ನಂತರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.
ಕೇಂದ್ರ ಗೃಹ ಸಚಿವ ಅಮಿತ್ ಶಾ ಅವರು ರಾಜ್ಯಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡಿ, ಮಣಿಪುರದ ಮಾಜಿ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಎನ್. ಬಿರೇನ್ ಸಿಂಗ್ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿದ ನಂತರ ಯಾವುದೇ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷವು ಸರ್ಕಾರ ರಚಿಸಲು ಹಕ್ಕು ಮಂಡಿಸಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದರು. ಈ ಕ್ರಮವು ಈಶಾನ್ಯ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಅಶಾಂತಿಯ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದ್ದು, ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳ ಒತ್ತಾಯದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಶಾಂತಿ ಪುನಃಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಬದ್ಧವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಶಾ ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿದರು.
ರಾಜ್ಯಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಚರ್ಚೆ
ರಾಜ್ಯಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಈ ನಿರ್ಣಯದ ಮೇಲೆ ಸುಮಾರು 14 ಗಂಟೆಗಳ ಕಾಲ ತೀವ್ರ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಯಿತು. ಇದು ಏಪ್ರಿಲ್ 2ರ ರಾತ್ರಿಯಿಂದ ಏಪ್ರಿಲ್ 3ರ ಮುಂಜಾನೆ 4 ಗಂಟೆಯವರೆಗೆ ಮುಂದುವರರಿಯಿತು. ಚರ್ಚೆಯಲ್ಲಿ ಎನ್‌ಡಿಎ ಮತ್ತು ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳ ನಡುವೆ ತೀಕ್ಷ್ಣ ವಾಗ್ವಾದ ನಡೆಯಿತು. ಶಾ ಅವರು, "ಮಣಿಪುರದಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿ ಮರಳಿ ತರುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ನಾವು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಇದುವರೆಗೆ 13 ಸಭೆಗಳು ನಡೆದಿವೆ ಮತ್ತು ಮುಂದಿನ ಸಭೆ ಶೀಘ್ರದಲ್ಲಿ ನಡೆಯಲಿದೆ. ಈ ಸಮಸ್ಯೆ ಶೀಘ್ರದಲ್ಲಿ ಪರಿಹಾರವಾಗಲಿದೆ" ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಮೈತಿ ಮತ್ತು ಕುಕಿ ಸಮುದಾಯಗಳ ನಡುವೆ ನವದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಮಾತುಕತೆ ಆಯೋಜಿಸುವ ಯೋಜನೆ ಇದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.
ಶಾ ಅವರು ಸಂವಾದಕ್ಕೆ ಬಾಗಿಲು ತೆರೆದಿರುವುದಾಗಿ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಲಾಭಕ್ಕಾಗಿ ಈ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿದರು.
ಅವರು ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳ ಮೇಲೆ ಟೀಕೆ ಮಾಡಿ, "ಮಣಿಪುರದಲ್ಲಿ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಯಾವುದೇ ಹಿಂಸೆ ನಡೆದಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಆದರೆ 2023ರ ಮೇ ತಿಂಗಳಿಂದ ಆರಂಭವಾದ ಜನಾಂಗೀಯ ಸಂಘರ್ಷದಲ್ಲಿ 260 ಜನರು ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು. "ಹಿಂಸೆಯ ಬಹುತೇಕ ಘಟನೆಗಳು ಮೊದಲ ವಾರದಲ್ಲಿ ನಡೆದವು, ಮತ್ತು ಈಗ ಸ್ಥಿತಿ ಸುಧಾರಿಸಿದೆ" ಎಂದು ಅವರು ಸಮರ್ಥಿಸಿದರು.
ರಾಜಕೀಯ ಹಿನ್ನೆಲೆ
ಮಣಿಪುರದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಳ್ವಿಕೆಯನ್ನು ಫೆಬ್ರವರಿ 13, 2025ರಂದು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು, ಇದು ಬಿಜೆಪಿ ನೇತೃತ್ವದ ಮಾಜಿ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಬಿರೇನ್ ಸಿಂಗ್ ಫೆಬ್ರವರಿ 9ರಂದು ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿದ ನಂತರದ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿದೆ. ಸಿಂಗ್ ಅವರ ರಾಜೀನಾಮೆಯು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಜನಾಂಗೀಯ ಹಿಂಸಾಚಾರದಿಂದ ಉಂಟಾದ ಗೊಂದಲ ಮತ್ತು ಬಿಜೆಪಿಯೊಳಗಿನ ಭಿನ್ನಮತದಿಂದ ಬಂದಿತ್ತು. ರಾಜೀನಾಮೆಯ ನಂತರ, ಬಿಜೆಪಿ ಅಥವಾ ಇತರ ಯಾವುದೇ ಪಕ್ಷವು ಸರ್ಕಾರ ರಚಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದ ಕಾರಣ, ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಳ್ವಿಕೆಯನ್ನು ಘೋಷಿಸಿತು. ಈ ಕ್ರಮವನ್ನು ಸಂವಿಧಾನದ 356ನೇ ವಿಧಿಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ದ್ರೌಪದಿ ಮುರ್ಮು ಅವರು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿದ್ದರು, ಇದನ್ನು ಲೋಕಸಭೆ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಎರಡು ತಿಂಗಳ ಒಳಗೆ ಅಂಗೀಕರಿಸಬೇಕಾಗಿತ್ತು.
ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳ ಟೀಕೆ
ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷದ ನಾಯಕ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಖರ್ಗೆ ಅವರು ಚರ್ಚೆ ಆರಂಭಿಸಿ, ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರು ಮಣಿಪುರಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ ಶಾಂತಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಬೇಕೆಂದು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದರು. "ಕಳೆದ ಎರಡು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಮಣಿಪುರ ಹೊತ್ತಿ ಉರಿಯುತ್ತಿದೆ. ಆದರೆ ಸರ್ಕಾರ ಹಿಂಸೆಯನ್ನು ತಡೆಯುವಲ್ಲಿ ವಿಫಲವಾಗಿದೆ" ಎಂದು ಅವರು ಆರೋಪಿಸಿದರು. ಬಿಜೆಪಿಯ "ಡಬಲ್ ಎಂಜಿನ್" ಸರ್ಕಾರವು ಸ್ಥಿರತೆಯ ಬದಲು "ರಕ್ತಪಾತ, ವಿಭಜನೆ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಕುಸಿತ"ವನ್ನು ತಂದಿದೆ ಎಂದು ಖರ್ಗೆ ಟೀಕಿಸಿದರು. ಅಮಿತ್ ಶಾ ಅವರು ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿ, "ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ಗೆ ಅವಿಶ್ವಾಸ ನಿರ್ಣಯ ತರುವಷ್ಟು ಸಂಖ್ಯಾಬಲ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಬಿರೇನ್ ಸಿಂಗ್ ರಾಜೀನಾಮೆಯೇ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಳ್ವಿಕೆಗೆ ಕಾರಣ" ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದರು.
ಸರ್ಕಾರದ ಭರವಸೆ
ಶಾ ಅವರು, "ಮಣಿಪುರದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಳ್ವಿಕೆಯನ್ನು ಒಂದು ದಿನವೂ ಮುಂದುವರಿಸಲು ಸರ್ಕಾರ ಬಯಸುವುದಿಲ್ಲ. ಎರಡೂ ಸಮುದಾಯಗಳು ಸಂವಾದವೇ ಏಕೈಕ ಮಾರ್ಗ ಎಂದು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳಬೇಕು" ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಈಗಾಗಲೇ ಎರಡು ಸಭೆಗಳು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ನಡೆದಿದ್ದು, ಮೂರನೇ ಸಭೆ ಶೀಘ್ರದಲ್ಲಿ ನವದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯಲಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ತಿಳಿಸಿದರು. "ನಾವು ರಾಜಕೀಯ ಲಾಭಕ್ಕಾಗಿ ಈ ವಿಷಯವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿಲ್ಲ, ಶಾಂತಿಯೇ ನಮ್ಮ ಗುರಿ" ಎಂದು ಶಾ ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿದರು.
ಏನಿದು ಸಮಸ್ಯೆ
ಮಣಿಪುರದಲ್ಲಿ 2023ರ ಮೇ ತಿಂಗಳಿಂದ ಮೈತೇಯಿ ಮತ್ತು ಕುಕಿ-ಜೋ ಸಮುದಾಯಗಳ ನಡುವಿನ ಜನಾಂಗೀಯ ಸಂಘರ್ಷದಿಂದ 260ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಸಾವಿರಾರು ಜನರು ನಿರಾಶ್ರಿತರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಬಿರೇನ್ ಸಿಂಗ್ ಸರ್ಕಾರವು ಈ ಹಿಂಸೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವಲ್ಲಿ ವಿಫಲವಾದದ್ದು ಮತ್ತು ಆಂತರಿಕ ಭಿನ್ನಮತದಿಂದಾಗಿ ರಾಜೀನಾಮೆಗೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಈ ಕ್ರಮವು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿ ಪುನಃಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ಒಂದು ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದ್ದರೂ, ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳು ಇದನ್ನು ಬಿಜೆಪಿಯ ಆಡಳಿತ ವೈಫಲ್ಯ ಎಂದು ಟೀಕಿಸಿವೆ.
