Inflation: ಬೆಲೆ ಏರಿಕೆ ಮತ್ತು ಹಣದುಬ್ಬರ : ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರದ ಮೌನಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೇನು?
ದ ಫೆಡರಲ್'ನ ವಿಶೇಷ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್ ಬೀಟ್ನಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ತಜ್ಞ ಸಂತೋಷ್ ಮೆಹ್ರೋತ್ರಾ ಬೆಲೆ ಏರಿಕೆಯ ಮೂಲಭೂತ ಮತ್ತು ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿದರು. ಅಲ್ಲದೆ ಸರ್ಕಾರದ ನೀತಿಗಳ ವೈಫಲ್ಯವನ್ನು ವಿವರಿಸಿದರು.
ಗ್ರಾಹಕ ಬೆಲೆ ಸೂಚ್ಯಂಕ (CPI) ಆಧಾರಿತ ಹಣದುಬ್ಬರವು 2024 ರ ಅಕ್ಟೋರ್ನಲ್ಲಿ 14 ತಿಂಗಳ ಗರಿಷ್ಠ ಶೇಕಡಾ 6.21 ಕ್ಕೆ ತಲುಪಿದೆ. ಇದು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ನಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ 5.49 ರಷ್ಟಿತ್ತು. ತರಕಾರಿಗಳು, ಹಣ್ಣುಗಳು ಮತ್ತು ಖಾದ್ಯ ತೈಲಗಳ ಬೆಲೆ ಏರಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಆಹಾರ ಹಣದುಬ್ಬರ ಮಾತ್ರ ಶೇಕಡಾ 9.24 ರಿಂದ ಶೇಕಡಾ 10.87 ಕ್ಕೆ ಏರಿದೆ. ಈ ಏರಿಕೆಯು ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಮೇಲೆ ಗಂಭೀರ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತಿದೆ. ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಹಣದುಬ್ಬರವು ಶೇಕಡಾ 6.68 ರಷ್ಟಿದ್ದರೆ, ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ 5.62 ರಷ್ಟಿದೆ.
ದ ಫೆಡರಲ್ನ ವಿಶೇಷ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್ ಬೀಟ್ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಆರ್ಥಿಕ ತಜ್ಞ ಸಂತೋಷ್ ಮೆಹ್ರೋತ್ರಾ ಬೆಲೆ ಏರಿಕೆಯ ಮೂಲಭೂತ (structural - related to the fundamental framework or system) ಮತ್ತು ತಾತ್ಕಾಲಿಕ (seasonal - related to temporary seasonal changes) ಕಾರಣಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿದರು. ಅಲ್ಲದೆ ಸರ್ಕಾರದ ನೀತಿಗಳ ವೈಫಲ್ಯವನ್ನು ವಿವರಿಸಿದರು.
ಹಣದುಬ್ಬರಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೇನು?
ಮೆಹ್ರೋತ್ರ ಅವರ ಪ್ರಕಾರ, ನಿರಂತರ ಹಣದುಬ್ಬರವು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಆಹಾರ ವಸ್ತುಗಳ ಬೆಲೆಗಳ ಏರಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಆಗಿದೆ. ಇದು ಸಿಪಿಐ ಬಾಸ್ಕೆಟ್ನ (basket - a representative collection of goods and services used to calculate inflation) ಅರ್ಧದಷ್ಟಿದೆ. ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ತೈಲ ಬೆಲೆಗಳು ಕುಸಿಯುತ್ತಿದ್ದರೂ, ಇಂಧನ ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಸರ್ಕಾರ ಮುಂದಾಗಿರುವುದು ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಉಲ್ಬಣ ಮಾಡಿದೆ. ಇಂಧನದ ಮೇಲಿನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಬಕಾರಿ ಸುಂಕಗಳು ಹಣದುಬ್ಬರಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಸುಂಕಗಳು ಸಾರಿಗೆ ವೆಚ್ಚ ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತವೆ, ಇದು ಆಹಾರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಬೆಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿದೆ.
ರಸಗೊಬ್ಬರ ಸಬ್ಸಿಡಿಗಳ ಕಡಿತ ಮತ್ತು ಮಾನ್ಸೂನ್ ಋತುವಿನಲ್ಲಿ ಮಳೆಯ ಏರುಪೇರು ಕೃಷಿ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸಿದೆ. ಇದು ಆಹಾರ ವಸ್ತುಗಳ ಬೆಲೆ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಮೆಹ್ರೋತ್ರಾ ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ರಚನಾತ್ಮಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿವೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಜಾಗತಿಕ ಮತ್ತು ದೇಶೀಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ
ಯುಎಸ್ ಡಾಲರ್ ವಿರುದ್ಧ ರೂಪಾಯಿ ಮೌಲ್ಯ ಕುಸಿತ (ಈಗ ಡಾಲರ್ ವಿರುದ್ಧ 84 ರೂ.) ಹಣದುಬ್ಬರದ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ. ಭಾರತವು ಪ್ರಮುಖ ತೈಲ ಆಮದುದಾರನಾಗಿ ಉಳಿದಿರುವುದರಿಂದ ದುರ್ಬಲ ರೂಪಾಯಿ ಆಮದು ವೆಚ್ಚ ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. 2014 ಮತ್ತು 2021 ರ ನಡುವೆ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ತೈಲ ಬೆಲೆಗಳು ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಭಾರಿ ಲಾಭ ನೀಡಿದ್ದರೂ, ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಿಲ್ಲ ಎಂದು ಮೆಹ್ರೋತ್ರಾ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಉದ್ಯೋಗಗಳು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರ ವಿಶ್ವಾಸದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ
ನಿಜವಾದ ವೇತನದ ಅಲಭ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿಯ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಕೃಷಿಯೇತರ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಹಣದುಬ್ಬರ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಎದುರಾಗಿದೆ ಎಂದು ಮೆಹ್ರೋತ್ರಾ ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿದರು. ಕಳೆದ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಸರಿಸುಮಾರು 80 ದಶ ಲಕ್ಷ ಕಾರ್ಮಿಕರು ಕೃಷಿಗೆ ಮರಳಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ "ಕೆಟ್ಟ " ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದೆ. ಸೀಮಿತ ಆದಾಯದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ವೆಚ್ಚಗಳಿಂದಾಗಿ, ಗ್ರಾಮೀಣ ಕುಟುಂಬಗಳು ಜೀವನೋಪಾಯವನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲು ಕಷ್ಟಪಡುತ್ತಿವೆ.
ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದ ಗ್ರಾಹಕರು ಸಹ ತಮ್ಮ ಬಜೆಟ್ ಬಿಗಿಗೊಳಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಬೇಡಿಕೆಯಲ್ಲಿನ ಈ ಕುಸಿತವು ಉತ್ಪಾದನಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ವೆಚ್ಚ ವಿನಿಯೋಗಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಖಾಸಗಿ ವಲಯದ ಹೂಡಿಕೆ ನಿರುತ್ಸಾಹಗೊಳಿಸಿದೆ. ಗ್ರಾಹಕರ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಅಥವಾ ಕಾರ್ಮಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿನ ರಚನಾತ್ಮಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ವಿಫಲಗೊಂಡಿರುವ ಕಾರಣ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಮೆಹ್ರೋತ್ರಾ ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ಟೀಕಿಸಿದರು.
ನೀತಿ ಸಲಹೆಗಳು ಮತ್ತು ದೃಷ್ಟಿಕೋನ
ಹಣದುಬ್ಬರವನ್ನು ಎದುರಿಸಲು, ಸರ್ಕಾರವು ಇಂಧನದ ಮೇಲಿನ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ಮೆಹ್ರೋತ್ರಾ ಸಲಹೆ ನೀಡಿದರು, ಇದು ಎಲ್ಲಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಬೆಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕಲ್ಯಾಣ ಯೋಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ನಗದು ವರ್ಗಾವಣೆಗಳಿಗೆ ಧನಸಹಾಯ ನೀಡಲು ಇಂಧನ ತೆರಿಗೆಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಈ ಕ್ರಮವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಸರ್ಕಾರದ ಇಚ್ಛೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅವರು ಸಂದೇಹ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿಯ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದ ಕೈಗಾರಿಕಾ ನೀತಿಯತ್ತ ಬದಲಾವಣೆ ಮಾಡಬೇಕು ಎಂದು ಮೆಹ್ರೋತ್ರಾ ಹೇಳಿದರು. "ನೀವು ಕೃಷಿಯೇತರ ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದರೆ, ಆದಾಯ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದರೊಂದಿಗೆ ಗ್ರಾಹಕರ ವಿಶ್ವಾಸ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಸಾರಾಂಶ
ಹಣದುಬ್ಬರವು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ಮೇಲೆ ಹೊರೆಯಾಗುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ, ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಹಾರ ಅಸಾಧ್ಯ ಎಂದು ಮೆಹ್ರೋತ್ರಾ ಎಚ್ಚರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅರ್ಥಪೂರ್ಣ ಆರ್ಥಿಕ ಸುಧಾರಣೆಗಳಿಗಿಂತ ಹಣಕಾಸಿನ ಬಲವರ್ಧನೆ ಮತ್ತು ಚುನಾವಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವೆಚ್ಚಗಳಿಗೆ ಸರ್ಕಾರ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಕಲ್ಯಾಣ ಕ್ರಮಗಳ ಮೂಲಕ ಹಣದುಬ್ಬರವನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವುದಾಗಿ ಸರ್ಕಾರ ಹೇಳಿಕೊಂಡರೂ ಈ ಕ್ರಮಗಳು ಮೂಲ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವಲ್ಲಿ ವಿಫಲವಾಗಿವೆ ಎಂದು ಟೀಕಾಕಾರರು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ. ಹಲವಾರು ಚುನಾವಣೆಗಳು ಸಮೀಪಿಸುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ, ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರವು ತನ್ನ ನಾಗರಿಕರ ಮೇಲಿನ ಆರ್ಥಿಕ ಒತ್ತಡ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಕ್ರಮ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆಯೇ ಎಂಬುದರ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲರ ಕಣ್ಣುಗಳು ನೆಟ್ಟಿವೆ.
............
ಈ ವಿಷಯವನ್ನು ಎಐ ಮಾದರಿಯ ಮೂಲಕ ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ನಿರ್ದಿಷ್ಟತೆ, ಗುಣಮಟ್ಟ, ಮತ್ತು ಸಂಪಾದಕೀಯ ಅಖಂಡತೆಗಾಗಿ (editorial integrity) ನಮ್ಮ ಅನುಭವಿ ಸಂಪಾದಕೀಯ ತಂಡವು ಇದನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸಿ ಪ್ರಕಟಿಸುವ ಮೊದಲು ಪರಿಶೀಲಿಸಿದೆ. ದ ಫೆಡರಲ್ʼ ನಲ್ಲಿ, ನಾವು ನಂಬಿಕಸ್ತ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿಪೂರ್ಣ ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮ ಒದಗಿಸಲು ಎಐ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಮಾನವ ಸಂಪಾದನಾ ಕೌಶಲ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸುತ್ತೇವೆ.