ಅದಾನಿ ಸಮೂಹಕ್ಕೆ ಅಡಚಣೆಗಳು; ಇದು ಹಿಂಡೆನ್‌ಬರ್ಗ್‌ಗಿಂತಲೂ ದೊಡ್ಡದೇ?

ಹಲವು ಆರೋಪಗಳು ಹಾಗೂ ಹಿನ್ನಡೆಗೆ ಅದಾನಿ ಸಮೂಹದ ಉದ್ಯಮ ಒಳಗಾಗಿದೆ. ಔದ್ಯಮಿಕವಾಗಿ ನಾನಾ ತೊಂದರೆಗಳು ಎದುರಾಗುತ್ತಿವೆ. ಕೀನ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಮಾತುಕತೆ ಹಂತದಲ್ಲಿದ್ದ ಯೋಜನೆಗಳು ರದ್ದಾದರೆ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದಲ್ಲಿ ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯ ಆರೋಪವೊಂದು ಎದುರಾಗಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಅದಾನಿ ಸಮೂಹದ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿರತೆಯ ಕುರಿತು ಅನುಮಾನಗಳು ಎದ್ದಿವೆ. ಏತನ್ಮಧ್ಯೆ ಹಣಕಾಸಿನ ದುರ್ನಡತೆ ಆರೋಪದ ಮೇಲೆ ಅಮೆರಿಕದ ಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಅದಾನಿ ವಿರುದ್ಧ ಬಂಧನ ವಾರಂಟ್‌ ಜಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ಕುರಿತು ʼದ ಫೆಡರಲ್‌ನಲ್ಲಿʼ ನೀಲು ವ್ಯಾಸ್ ಅವರು ನಡೆಸುವ ʼಕ್ಯಾಪಿಟಲ್‌ ಬೀಟ್‌ʼ ನಲ್ಲಿ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಯಿತು. ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ವಕೀಲ ಸಂಜಯ್ ಹೆಗ್ಡೆ ಮತ್ತು ಫೆಡರಲ್‌ನ ಬ್ಯುಸಿನೆಸ್‌ ಎಡಿಟರ್‌ ಕೆ. ಗಿರಿಪ್ರಕಾಶ್ ಅದಾನಿ ಸಮೂಹದ ವಿದ್ಯಾಮಾನದ ಕುರಿತು ತಮ್ಮ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದರು.

ಗೌತಮ್‌ ಅದಾನಿ ಅವರ ಸಂಕಷ್ಟಗಳು ಈಗ ಭಾರತದಾಚೆಗೂ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತಿವೆ. ಕೀನ್ಯಾ , ಸರ್ಕಾರವು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಅದಾನಿ ಸಮೂಹದ ಜತೆ ಮಾಡಬೇಕಾಗಿದ್ದ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿತ್ತು. 736 ಮಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ ಒಪ್ಪಂದ ಮತ್ತು 30 ವರ್ಷಗಳ ವಿದ್ಯುತ್ ಯೋಜನೆ ಅದಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಅನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ ಅಲ್ಲಿನ ಸರ್ಕಾರ ನಿರಾಕರಿಸಿದೆ. ಏತನ್ಮಧ್ಯೆ, ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದಲ್ಲಿ, ಅದಾನಿ ಅವರ ಕಾರ್ಮೈಕಲ್ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಘಟಕದಲ್ಲಿ ವರ್ಣಭೇದ ನೀತಿ ಮತ್ತು ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಉಲ್ಲಂಘನೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ ಎಂಬ ಆರೋಪ ಕೇಳಿ ಬಂದಿದೆ. ಅದಾನಿ ಕಂಪನಿಯ ನೌಕರರು ಗಣಿಯ ಬಳಿ ತಮ್ಮ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಆಚರಣೆಗಳಿಗೆ ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಮೂಲನಿವಾಸಿ ಗುಂಪುಗಳು ಆರೋಪಿಸಿದ್ದರು. ಆ ದೇಶದ ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಆಯೋಗದಲ್ಲಿ ದೂರು ಕೂಡ ದಾಖಲಾಗಿದೆ.

ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿಯೂ ಒಂದು ಬೆಳವಣಿಗೆ ನಡೆದಿದೆ. ಅಲ್ಲಿನ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್, ಅದಾನಿ ಅವರ ಕಂಪನಿಯಿಂದ ವಿದ್ಯುತ್ ಖರೀದಿ ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಮರುಪರಿಶೀಲನೆ ನಡೆಸುತ್ತಿದೆ. ಇನ್ನು ಯುಎಸ್ ಸೆಕ್ಯುರಿಟೀಸ್ ಮತ್ತು ಎಕ್ಸ್‌ಚೇಂಜ್‌ ಕಮಿಷನ್ (ಎಸ್ಇಸಿ) ಆರ್ಥಿಕ ದುರ್ನಡತೆ ಆರೋಪಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತನಿಖೆ ಆರಂಭಿಸಿದೆ. ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಅದಾನಿ ಸಮೂಹದ ಖ್ಯಾತಿಗೆ ಅಪಚಾರವಾಗಿದೆ. ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು ಆ ಕಂಪನಿಯ ಬಂಡವಾಳ ಕ್ರೋಡೀಕರಣ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಕ್ಕೆ ಅಡ್ಡಿಯಾಗಬಹುದು ಎಂದು ಎಸ್ &ಪಿ ಗ್ಲೋಬಲ್ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡಿದೆ.

ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಸಾಲವನ್ನೇ ಅವಲಂಬಿಸಿರುವ ಸಂಸ್ಥೆ

ಚರ್ಚೆಯಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡಿದ ಕೆ. ಗಿರಿ ಪ್ರಕಾಶ್‌ ಅವರು, ಅದಾನಿ ಗ್ರೂಪ್ ತನ್ನ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸಾಲದ ಮೇಲೆ ನಿರ್ಮಿಸಿದೆ. ಅವರ ಒಟ್ಟು ಸಾಲವು 2014-19 ರಲ್ಲಿ 1.07 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಿಂದ 2019-24 ರಲ್ಲಿ 2.41 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಸಾಲದ ಸುಮಾರು ಶೇಕಡಾ 36 ದೇಶೀಯ ಬ್ಯಾಂಕುಳಿಂದಾದರೆ ಶೇಕಡಾ 26 ವಿದೇಶಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಂದ ಪಡೆದಿರುವುದು. ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟುಗಳು ಸಾಲಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುವ ಗುಂಪಿನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಕ್ಕೆ ಅಡಚಣೆಯಾಗುತ್ತವೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.

ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾಲ ಪಡೆಯಲು ಅವುಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದು ಅದಾನಿಯ ವ್ಯವಹಾರ ಮಾದರಿ. ನಿರಂತರ ಹಣದ ಹರಿವಿನ ಮೇಳೆ ಅವರ ಉದ್ಯಮಗಳು ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಗಿರಿಪ್ರಕಾಶ್ ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ಒಂದು ಯೋಜನೆ ವಿಫಲವಾದರೆ ಅದು ಉಳಿದ ಯೋಜನೆಗಳ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಅಪಾಯವಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಅಮೆರಿಕದ ದೋಷಾರೋಪ ಮತ್ತು ಇತರ ಆರೋಪಗಳು ಹಣಕಾಸಿನ ಕ್ರೋಡೀಕರಣ ಸವಾಲುಗಳು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾಲದ ವೆಚ್ಚಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು ಎಂದು ಗಿರಿ ಪ್ರಕಾಶ್‌ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ,

ಸರ್ಕಾರದ ಸಂದಿಗ್ಧತೆ

ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಅದಾನಿ ಗ್ರೂಪ್‌ಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಹತ್ತಿರವಾಗಿದೆ ಎಂಬ ಸಂಗತಿ ಈ ಮುನ್ನೆಲೆಗೆ ಬರುತ್ತಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಸಂಸತ್ತು ಅಧಿವೇಶನದಲ್ಲಿ ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳು ಜಂಟಿ ಸಂಸದೀಯ ಸಮಿತಿ (ಜೆಪಿಸಿ) ರಚಿಸಿ ತನಿಖೆ ನಡೆಸಲು ಆಗ್ರಹಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳಿವೆ. ಅದಾನಿ ವಿರುದ್ಧ ಪ್ರತಿಪಕ್ಷಗಳು ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಆರೋಪಗಳು ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಮೇಲಿನ ದಾಳಿ ಎಂದು ಸರ್ಕಾರ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತಿರುವ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಅಂಥ ಅಸಡ್ಡೆ ಸಾಲವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ತಜ್ಞರು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಅದಾನಿಯನ್ನು ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಕುಸಿಯಲು ಸರ್ಕಾರ ಬಿಡುವುದಿಲ್ಲ. ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಆರ್ಥಿಕ ಭೀತಿ ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ವಕೀಲ ಸಂಜಯ್‌ ಹೆಗ್ಡೆ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಸಮೂಹವನ್ನು ಬಹಿರಂಗವಾಗಿ ರಕ್ಷಿಸುವುದರಿಂದ ಸರ್ಕಾರ ಟೀಕೆಗೆ ಒಳಗಾಗಬಹುದು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ಮುಂದೇನು?

ಅದಾನಿ ಸಮೂಹದ ತಕ್ಷಣದ ಭವಿಷ್ಯ ಅನಿಶ್ಚಿತ. ಸಾಲದ ಬಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಅದಾನಿ ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಮುಂದಾಗಬಹುದು. ಆದರೆ ಅಂತಹ ಸಂಕಷ್ಟದ ಮಾರಾಟವು ಗುಂಪಿನ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಪ್ರಾಬಲ್ಯವನ್ನು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸಬಹುದು. ಏತನ್ಮಧ್ಯೆ, ಜಾಗತಿಕ ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಯುಎಸ್ ದೋಷಾರೋಪಣೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಆರೋಪಗಳಿಗೆ ಭಾರತೀಯ ನಿಯಂತ್ರಕರ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಾಗಿ ಕಾಯುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳಿವೆ.

ಸಂಸತ್‌ ಅಧಿವೇಶದ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗತಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಗಮನ ಹರಿಸುತ್ತಿರುತ್ತವೆ. ಅದಾನಿ ಗ್ರೂಪ್ ಅಡಕತ್ತರಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಅದು ಈ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಬಹುದೇ ಅಥವಾ ಕುಸಿತವನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಿ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆ ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದೇ ಎಂಬುದನ್ನು ಕಾದು ನೋಡಬೇಕಾಗಿದೆ.

ಅದಾನಿ ಅವರ ಸವಾಲುಗಳು ಕೇವಲ ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಭಾರತದ ನಿಯಂತ್ರಕ ಸಂಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರದ ನಿಯಂತ್ರಣಗಳನ್ನು ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳಿವೆ.

ಮೇಲಿನ ವಿಷಯವನ್ನು ಎಐ (ಕೃತಕ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆ) ಮಾದರಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ನಿಖರತೆ, ಗುಣಮಟ್ಟ ಮತ್ತು ಸಂಪಾದಕೀಯ ಸಮಗ್ರತೆಗಾಗಿ ಹ್ಯೂಮನ್-ಇನ್-ದಿ-ಲೂಪ್ (HITL) ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಎಐ ಮೂಲಕ ಆರಂಭಿಕ ಕರಡು ರಚಿಸಲಾಗಿದ್ದು ಪ್ರಕಟಣೆಗೆ ಮುನ್ನ ಅನುಭವಿ ಸಂಪಾದಕೀಯ ತಂಡವು ಪರಿಶೀಲಿಸಿದೆ. ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮಕ್ಕಾಗಿ ʼದ ಫೆಡರಲ್‌ನಲ್ಲಿʼ ಎಐನ ದಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಪರಿಣತರ ತಂಡದೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ.