ನಾಗರಿಕರ ಸಾವಿನ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಕೆಟ್ಟ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದೆ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ, ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಏಳನೇ ಸ್ಥಾನ

ಉಗ್ರ ಪೋಷಕ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ನೆರೆಯ ಭಾರತ ಸೇರಿದಂತೆ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ದೇಶಗಳಿಗೆ ತೊಂದರೆ ಕೊಡುವೆ ಜತೆ ತನ್ನ ತಲೆಯೇ ಮೇಲೆ ಹಲವು ಬಾರಿ ಚಪ್ಪಡಿ ಎಳೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಅವರು, ಪೋಷಿಸಿದ ಉಗ್ರರೇ ಎಲ್ಲಿಯೂ ವಿಧ್ವಂಸಕ ಕೃತ್ಯ ನಡೆಸಲಾಗದೇ ತಮ್ಮದೇ ನೆಲದಲ್ಲಿ ಅಮಾಯಕರ ಸಾವನ್ನು ನೋಡಿ ಅಟ್ಟಹಾಸಗೈಯುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದೆ. ಈ ಎಲ್ಲ ಕಾರಣಗಳಿಂದಾಗಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನವು ಜಾಗತಿಕ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ನಾಗರಿಕರ ಸಾವಿನ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಕೆಟ್ಟ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ವರದಿಯಾಗಿದೆ. ಆ ದೇಶವು ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಏಳನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿರುವುದು ಬಹಿರಂಗಗೊಂಡಿದೆ.

ಪಾಕಿಸ್ತಾನವು 2024ರಲ್ಲಿ ಸ್ಫೋಟಕ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳಿಂದ (Explosive Weapons) ಉಂಟಾದ ನಾಗರಿಕ ಸಾವು-ನೋವುಗಳ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಏಳನೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಪೀಡಿತ ರಾಷ್ಟ್ರವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಯುಕೆ ಮೂಲದ ಎನ್‌ಜಿಒ ಆಕ್ಷನ್ ಆನ್ ಆರ್ಮ್ಡ್ ವೈಲೆನ್ಸ್ (AOAV ) ವರದಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದೆ. ಈ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 790 ನಾಗರಿಕರ ಸಾವು-ನೋವುಗಳು ಸಂಭವಿಸಿದ್ದು, ಇವುಗಳಲ್ಲಿ 210 ಮಂದಿ ಮೃತಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.

ಗಂಭೀರ ಪರಿಣಾಮಗಳು

2023ಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ 2024ರಲ್ಲಿ ನಾಗರಿಕ ಸಾವು-ನೋವುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯು ಶೇಕಡಾ 9ರಷ್ಟು (870ರಿಂದ 790ಕ್ಕೆ) ಇಳಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ ಸ್ಫೋಟಕ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ಬಳಸಿರುವ ಘಟನೆಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯು ಶೇಕಡಾ 11ರಷ್ಟು ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ. 218ರಿಂದ 248ಕ್ಕೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿರುವ ಈ ಪ್ರಕರಣಗಳು 2014ರ ನಂತರದ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಮಾಣದ್ದಾಗಿದೆ. 2018ರ ನಂತರದ ಎರಡನೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ನಾಗರಿಕ ಸಾವು-ನೋವುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಇದು ಎನಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.

ಇಸ್ರೇಲ್​ಗಿಂತಲೇ ಹಿಂದಿನ ಸ್ಥಾನ

ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಪ್ಯಾಲೆಸ್ಟೈನ್ (ಗಾಜಾ), ಉಕ್ರೇನ್, ಲೆಬನಾನ್, ಸುಡಾನ್, ಮಯಾನ್ಮಾರ್ ಮತ್ತು ಸಿರಿಯಾ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕಿಂತ ಮುಂದಿವೆ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ದೇಶಗಳು ಯುದ್ಧ ಅಥವಾ ತೀವ್ರ ಆಂತರಿಕ ಸಂಘರ್ಷದಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿವೆ. ಆದರೆ, ರಷ್ಯಾ, ನೈಜೀರಿಯಾ, ಯೆಮೆನ್, ಇರಾನ್ ಮತ್ತು ಇಸ್ರೇಲ್‌ನಂತಹ ದೇಶಗಳು ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿವೆ.

ನಾಗರಿಕರ ಹಾನಿಗೆ ದೇಶದೊಳಗಿನ ಬಂಡಾಯ ಕಾರಣ

2024ರಲ್ಲಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ನಾಗರಿಕ ಮೇಲಿನ ಹಾನಿಯ ಶೇಕಡಾ 76ರಷ್ಟು (603 ಮಂದಿ ) ಆಂತರಿಕ ಘಟನೆಗಳಿಂದಲೇ ಆಗಿವೆ.

ಬಲೂಚಿಸ್ತಾನ್ ಲಿಬರೇಶನ್ ಆರ್ಮಿ (BLA): 119 ನಾಗರಿಕ ಸಾವು-ನೋವುಗಳಿಗೆ (ಒಟ್ಟು ಹಾನಿಯ ಶೇಕಡಾ 15) ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. 2023ಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಬಿಎಲ್​ಎ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಶೇಕಡಾ 440ರಷ್ಟು ಏರಿಕೆಯಾಗಿವೆ.

ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಸ್ಟೇಟ್; ಖೊರಾಸಾನ್ ಪ್ರಾಂತ್ಯ (IS-KP): 45 ನಾಗರಿಕ ಸಾವು-ನೋವುಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.

ಅಜ್ಞಾತ ದುಷ್ಕರ್ಮಿಗಳ ಗುಂಪುಗಳು: ಶೇಕಡಾ 54ರಷ್ಟು (423 ಜನ) ನಾಗರಿಕ ಸಾವು-ನೋವುಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿವೆ.

2024ರಲ್ಲಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾದ ಒಂಬತ್ತು ಆತ್ಮಾಹುತಿ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಗಳೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಆಂತರಿಕ ಭಯೋತ್ಪಾದಕರ ಗುಂಪುಗಳು ನಡೆಸಿವೆ. ಈ ದಾಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಎಲ್​ಎ ಕೇವಲ ಶೇಕಡಾ 2ರಷ್ಟು ಘಟನೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದ್ದರೂ, ಶೇಕಡಾ 89ರಷ್ಟು (92) ನಾಗರಿಕ ಸಾವು-ನೋವುಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.

ಸ್ಫೋಟಕ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳ ವಿಧಗಳು

ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ನಾಗರಿಕ ಹಾನಿಗೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಇಂಪ್ರೊವೈಸ್ಡ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲೋಸಿವ್ ಡಿವೈಸಸ್ (IEDs) ಸ್ಫೋಟಗಳೇ ಕಾರಣವಾಗಿವೆ. 132 ಘಟನೆಗಳಲ್ಲಿ 485 ನಾಗರಿಕ ಸಾವು-ನೋವುಗಳಿಗೆ (139 ಸಾವುಗಳು) ಈ ಸ್ಫೋಟಕಗಳು ಕಾರಣವಾಗಿವೆ, ಇದು ಒಟ್ಟು ನಾಗರಿಕ ಹಾನಿಯ ಶೇಕಡಾ 61ರಷ್ಟು. ಜೊತೆಗೆ, ಗ್ರೌಂಡ್-ಲಾಂಚ್ಡ್ ವೆಪನ್ಸ್​ 217 ನಾಗರಿಕ ಸಾವು-ನೋವುಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದ್ದು, 2023ಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಶೇಕಡಾ 54ರಷ್ಟು ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ.

ಪ್ರಮುಖ ಘಟನೆಗಳು

ಬಲೂಚಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣೆ ಸಂಬಂಧಿತ ದಾಳಿಗಳು: 2024ರ ಫೆಬ್ರವರಿ 7ರಂದು, ಬಲೂಚಿಸ್ತಾನದ ಪಿಶಿನ್ ಮತ್ತು ಕಿಲ್ಲಾ ಸೈಫುಲ್ಲಾದಲ್ಲಿ ನಡೆಸಿದ ಐಇಡಿ ಸ್ಫೋಟಗಳಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 30ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿ, 40ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನ ಗಾಯಗೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಕೆಲವು ದಾಳಿಗಳ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ISIS-K ವಹಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.

ಭಾರತ-ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಸಂಘರ್ಷ: ಮೇ 7ರಂದು, ಭಾರತವು ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನ-ನಿರ್ವಹಿತ ಕಾಶ್ಮೀರದಲ್ಲಿ "ಭಯೋತ್ಪಾದಕ ಶಿಬಿರಗಳ" ಮೇಲೆ ಕ್ಷಿಪಣಿ ದಾಳಿಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿತು (ಆಪರೇಷನ್ ಸಿಂದೂರ್). ಇದು ಭಾರತ-ನಿರ್ವಹಿತ ಕಾಶ್ಮೀರದ ಪಹಲ್ಗಾಮ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಭಯೋತ್ಪಾದಕ ದಾಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿತ್ತು. ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಪ್ರಕಾರ, ಈ ದಾಳಿಗಳಿಂದ ಕನಿಷ್ಠ 26 ನಾಗರಿಕರು ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದಾರೆ. ಭಾರತವು ಯಾವುದೇ ನಾಗರಿಕ ಸಾವು-ನೋವುಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದೆ. ಈ ಸಂಘರ್ಷದಲ್ಲಿ ಎರಡೂ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನಾಗರಿಕ ಸಾವು-ನೋವುಗಳು ಸಂಭವಿಸಿವೆ.

ತುರ್ತು ಕ್ರಮದ ಬೇಡಿಕೆ

2024ರಲ್ಲಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ಸ್ಫೋಟಕ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳಿಂದ ಉಂಟಾದ ನಾಗರಿಕ ಸಾವು-ನೋವುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಆತಂಕಕಾರಿ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ಎಒಎವಿ ವರದಿಯು ಒತ್ತಿ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಆಂತರಿಕ ಬಂಡಾಯ ಗುಂಪುಗಳು ಮತ್ತು ನಿರಂತರ ಸಂಘರ್ಷಗಳು ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಭದ್ರತಾ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿವೆ. ಜನನಿಬಿಡ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಫೋಟಕ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ತುರ್ತು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕ್ರಮದ ಅಗತ್ಯವಿದೆ ಎಂದು ವರದಿ ಒತ್ತಿ ಹೇಳುತ್ತದೆ.